Rheumatoid Arthritis (RA): Gejala, Punca, Diagnosis dan Rawatan

Rheumatoid Arthritis adalah gangguan autoimun kronik yang menyebabkan keradangan sendi dan mengakibatkan kesakitan. Ia adalah penyakit yang sering mengakibatkan keadaan yang sangat melemahkan dan kualiti hidup yang tidak baik bagi mereka yang terjejas. Ia mungkin mencederakan tisu di sekeliling sendi dan juga sendi itu sendiri apabila dibiarkan tanpa pengawasan. Ia boleh membawa kepada jantung, paru-paru, atau gangguan neurologi. Untuk mengatasi penyakit ini dengan jayanya, seseorang itu harus sedar tentang setiap aspek—dari jenis dan simptom melalui kemungkinan rawatan.

Apakah itu Rheumatoid Arthritis (RA)?

Rheumatoid arthritis adalah satu bentuk keadaan autoimun yang menyerang sendi dan menyebabkan jangkitan, bengkak, dan sakit. Ia berbeza daripada jenis arthritis lain dalam cara ia memberi kesan kepada sendi pada kedua-dua bahagian badan. 

Jenis-jenis Rheumatoid Arthritis

Rheumatoid arthritis boleh nyata dalam pelbagai bentuk, masing-masing dengan ciri uniknya. Memahami jenis ini adalah penting untuk menyesuaikan penawar untuk arthritis rheumatoid. Jenis utama RA termasuk:

• RA Seropositif: Jika anda mempunyai RA seropositif, darah anda mengandungi antibodi yang mungkin merosakkan badan anda dan menyebabkan keradangan sendi. Jika anda mempunyai ujian darah positif untuk antibodi anti-cyclic citrullinated peptide (anti-CCP) atau protein yang dikenali sebagai faktor reumatoid (RF), badan anda mungkin secara aktif menjana tindak balas imun terhadap tisu normal.
• Seronegatif RA: Jika anda mempunyai seronegatif ini bermakna sama ada tiada anti-CCP dalam darah atau kuantiti yang sangat minimum. Jika anda kes RA seronegatif, ini bermakna simptom masih ada dalam badan anda dan ujian anti- CCP adalah negatif. Borang ini mungkin sukar untuk didiagnosis kerana ia tidak mempunyai biomarker khusus.
• Juvenile Rheumatoid Arthritis (JRA): Juvenile idiopathic arthritis ialah nama bagi penyakit kanak-kanak berumur 17 tahun ke bawah. Sesetengah simptom ini mungkin keradangan, kekakuan, ruam demam dan nodus limfa yang bengkak seperti mana-mana jenis RA. Untuk menguruskan keadaan ini pada kanak-kanak, pengenalan dan rawatan awal adalah perlu.

Peringkat Rheumatoid Arthritis

• Peringkat 1: Pada peringkat awal rheumatoid arthritis, tisu di sekeliling sendi anda menjadi meradang. Anda mungkin mengalami sedikit kesakitan dan kekakuan, tetapi jika doktor anda mengarahkan X-ray, tidak akan ada sebarang tanda kerosakan tulang.
• Peringkat 2: Pada peringkat ini, keradangan telah mula membahayakan tulang rawan pada sendi anda. Anda mungkin melihat peningkatan kekakuan dan julat pergerakan yang berkurangan.
• Peringkat 3: Keradangan menjadi sangat kuat sehingga ia mula merosakkan tulang anda. Anda berkemungkinan akan mengalami lebih kesakitan, kekakuan yang lebih besar, dan lebih kurang julat pergerakan berbanding Peringkat 2. Perubahan fizikal juga mungkin mula menjadi ketara.
• Peringkat 4: Pada peringkat akhir ini, keradangan berkurangan, tetapi sendi anda terus merosot. Anda akan mengalami kesakitan yang teruk, bengkak, kekakuan, dan kehilangan pergerakan yang ketara.

Tanda dan Gejala Rheumatoid Arthritis (RA)

Menyedari simptom rheumatoid arthritis adalah penting untuk diagnosis awal dan pengurusan yang berkesan. Tanda-tanda biasa arthritis rheumatoid termasuk:

• Sakit dan bengkak yang berterusan, selalunya menjejaskan pelbagai sendi, terutamanya sendi yang lebih kecil seperti di tangan dan kaki.
• Kekakuan pada sendi, terutamanya pada waktu pagi atau selepas tempoh tidak aktif, berlarutan selama lebih daripada 30 minit.
• Keletihan yang melampau dan rasa tidak sihat, yang boleh menjejaskan aktiviti harian dengan ketara.
• Dari masa ke masa, RA boleh menyebabkan kecacatan sendi dan kehilangan fungsi sendi.
• Beberapa gejala sistemik rheumatoid arthritis termasuk demam, penurunan berat badan dan anemia.

Artritis reumatoid awal biasanya mula menjejaskan sendi yang lebih kecil, terutamanya sendi yang menghubungkan jari kaki dan jari ke kaki anda. Apabila penyakit itu berlanjutan, gejala rheumatoid arthritis yang teruk selalunya cenderung berkembang dari pergelangan tangan dan lutut ke arah siku, pinggul atau bahu. Biasanya, kedua-dua belah sendi anda terjejas.

Apa yang Menyebabkan RA?

Rheumatoid arthritis adalah keadaan autoimun. Biasanya, sistem imun membantu dalam melindungi tubuh anda daripada penyakit dan jangkitan. Sistem imun anda menyasarkan tisu yang baik dalam sendi anda apabila anda menghidapi arthritis rheumatoid. Jantung, paru-paru, saraf, mata dan kulit anda juga mungkin terjejas akibatnya. Punca arthritis rheumatoid yang tepat masih tidak diketahui, namun diterima secara meluas bahawa gabungan unsur genetik dan persekitaran menyumbang kepada penyakit ini. Beberapa punca arthritis rheumatoid yang berpotensi termasuk:

• Umur: Orang dewasa dari mana-mana umur mungkin terjejas dengan artritis reumatoid, tetapi kebanyakan kes ditemui di kalangan kumpulan umur 40 hingga 60 tahun.
• Genetik: Individu yang mempunyai sejarah keluarga RA juga boleh mempunyai risiko berganda untuk membangunkan keadaan yang mencadangkan kecenderungan genetik.
• Faktor persekitaran: Pendedahan kepada faktor persekitaran yang positif, bersama-sama dengan merokok, boleh meningkatkan ancaman RA yang semakin meningkat, khususnya pada orang yang cenderung secara genetik.
• Jangkitan: Sesetengah jangkitan telah dikaitkan dengan perkembangan artritis reumatoid, walaupun hubungan yang tepat adalah kompleks dan tidak difahami sepenuhnya.

Faktor Risiko untuk RA

Beberapa faktor risiko rheumatoid arthritis (RA) termasuk: 

• Genetik: Individu yang mempunyai gen tertentu sejak lahir terdedah kepada RA. Tambahan pula, genotip kelas II HLA (antigen leukosit manusia) yang terhasil daripada gen ini boleh meningkatkan risiko arthritis.
• Jantina: Wanita adalah 2 hingga 3 kali lebih berkemungkinan daripada lelaki untuk menghidapi RA.
• Umur: Walaupun RA boleh bermula pada mana-mana umur, kemungkinan untuk mendapatnya meningkat dengan usia. Majoriti orang yang berumur 60-an mengalami permulaan RA. 
• Merokok: Merokok dengan ketara meningkatkan risiko RA dan memburukkan gejala.
• Obesiti: Obesiti boleh meningkatkan peluang seseorang untuk mendapat RA.
• Sejarah keluarga: Mempunyai saudara terdekat dengan RA meningkatkan risiko anda.
• Jangkitan sebelumnya: Virus tertentu, seperti Epstein-Barr, mungkin pencetus.
• Diet: Minuman manis, daging merah, dan makanan yang diproses dikaitkan dengan risiko yang lebih tinggi.
• Tekanan: Tekanan, menurut beberapa kajian, boleh menyumbang kepada RA. Sebagai contoh, gejala mungkin menjadi lebih teruk disebabkan oleh tindak balas badan terhadap tekanan.
• Toksin alam sekitar: Asap terpakai, asbestos dan habuk silika dikaitkan dengan peningkatan risiko keadaan ini. 

Bagaimanakah RA Diagnosis?

Mendiagnosis arthritis rheumatoid melibatkan gabungan:

• Sejarah perubatan dan pemeriksaan fizikal: Doktor anda akan bertanya tentang sifat, keterukan, dan tempoh simptom anda. Selepas itu, mereka akan menilai pelbagai pergerakan, kekakuan, edema, dan ketidakselesaan sendi.
• Ujian darah: Ini mengukur antibodi tertentu seperti, faktor rheumatoid, peptida sitrulin anti-kitaran), serta penunjuk keradangan, Protein C-reaktif, kadar pemendapan eritrosit.
• Ujian pengimejan: Untuk memeriksa tanda-tanda bahawa sendi anda semakin merosot, pakar reumatologi anda mungkin menetapkan kajian pengimejan. X-ray mendedahkan kerosakan sendi, manakala ultrasound dan MRI memberikan pandangan terperinci mengenai tisu lembut dan hakisan tulang.

Rawatan Rheumatoid Arthritis

Rheumatoid arthritis dirawat dengan ubat, pembedahan, rawatan, dan perubahan dalam gaya hidup. Apabila memilih rawatan rheumatoid arthritis, doktor anda mengambil kira umur, kesihatan, sejarah perubatan dan keterukan gejala anda. Berikut adalah rawatan yang biasa dicadangkan untuk RA:

• Ubat
  • Artritis reumatoid biasanya dirawat menggunakan ubat berikut:
  • Ubat anti-radang bukan steroid (NSAIDs): Digunakan untuk melegakan kesakitan dan keradangan arthritis rheumatoid (ibuprofen, naproxen).
  • Ubat antirheumatik pengubahsuai penyakit (DMARDs): Melambatkan perkembangan penyakit dan mencegah kerosakan sendi.
  • Kortikosteroid: Ubat anti-radang yang kuat untuk suar teruk (prednison), biasanya digunakan dalam letusan pendek.
  •  Terapi biologi: Doktor anda boleh mengesyorkan agen tindak balas biologi (biologi) jika anda tidak bertindak balas dengan baik terhadap DMARD. Bahan kimia yang menyebabkan keradangan pada sendi anda adalah tumpuan biologi.
• Terapi
  • Terapi fizikal: Senaman untuk meningkatkan fungsi sendi, fleksibiliti dan kekuatan.
  • Terapi pekerjaan: Strategi untuk tugas harian dan perlindungan sendi.
  • Pengurusan kesakitan: Teknik seperti terapi tingkah laku kognitif, relaksasi dan terapi haba/sejuk.
• Pembedahan
  • Dalam kes yang teruk, pembedahan penggantian sendi boleh meningkatkan fungsi dan sakit arthritis rheumatoid. Jika ubat tidak mengawal kesakitan anda, doktor mungkin mencadangkan pembedahan. Rawatan untuk RA dengan pembedahan termasuk:
  • Penggantian lutut.
  • Penggantian pinggul.
  • Pembedahan lain untuk membetulkan kecacatan.

Komplikasi Arthritis Rheumatoid

Rheumatoid arthritis (RA) boleh membawa kepada pelbagai komplikasi selain daripada sakit sendi. Berikut adalah beberapa komplikasi biasa yang berkaitan dengan RA:

• Kerosakan sendi: Lama kelamaan, RA boleh menyebabkan kerosakan pada sendi, membawa kepada kecacatan dan kehilangan fungsi, menjadikannya sukar untuk melakukan aktiviti harian.
• Keletihan: Ramai penghidap RA mengalami keletihan yang melampau, selalunya disebabkan oleh sakit kronik dan keradangan.
• Masalah jantung: RA boleh meningkatkan risiko penyakit jantung. Keradangan boleh menyumbang kepada pembentukan plak di arteri, yang boleh menyebabkan serangan jantung atau strok.
• Isu Paru-paru: RA boleh menjejaskan paru-paru, menyebabkan keadaan yang menyukarkan pernafasan, seperti keradangan dan parut.
• Peningkatan Jangkitan: Rawatan untuk RA, terutamanya yang menekan sistem imun, boleh memudahkan jangkitan.
• Masalah mata: Penghidap RA mungkin mengalami masalah mata, seperti kekeringan atau keradangan, yang boleh menyebabkan sakit atau masalah penglihatan.
• Anemia: Keradangan kronik boleh menyebabkan anemia, menyebabkan gejala seperti keletihan dan kelemahan.
• Kesan Kesihatan Mental: Hidup dengan RA boleh membawa kepada kebimbangan atau kemurungan disebabkan oleh cabaran menguruskan kesakitan kronik.

Perubahan Gaya Hidup untuk Mengurus Rheumatoid Arthritis

Hidup dengan keadaan seumur hidup seperti rheumatoid arthritis (RA) kadangkala boleh membuatkan anda berasa seperti anda mempunyai sedikit kawalan ke atas kualiti hidup anda. Walaupun terdapat aspek tertentu RA yang berada di luar kawalan anda, terdapat juga langkah yang boleh anda ambil untuk meningkatkan kesejahteraan anda.

Berikut ialah beberapa perubahan gaya hidup penting untuk dipertimbangkan:

• Rehat: Apabila sendi anda meradang, terdapat risiko yang lebih tinggi untuk mencederakan mereka dan tisu lembut di sekelilingnya, seperti tendon dan ligamen. Oleh itu, adalah penting untuk memberikan sendi yang meradang anda selebihnya yang mereka perlukan. Walau bagaimanapun, ia juga penting untuk melibatkan diri dalam senaman. Mengekalkan sendi anda fleksibel dan mengekalkan kecergasan keseluruhan adalah penting untuk menguruskan RA.
• Latihan: Sakit dan kekakuan mungkin melambatkan anda, menyebabkan sesetengah penghidap artritis reumatoid menjadi kurang aktif. Malangnya, tidak aktif boleh mengakibatkan pergerakan sendi dan kekuatan otot berkurangan, yang seterusnya boleh mengurangkan kestabilan sendi dan meningkatkan kesakitan dan keletihan. Senaman yang kerap boleh membantu mencegah dan juga membalikkan kesan negatif ini. Adalah idea yang baik untuk berunding dengan ahli terapi fizikal atau pekerjaan untuk mendapatkan panduan tentang rutin senaman yang selamat. Jenis senaman yang berfaedah termasuk:
  • Latihan julat-gerak untuk mengekalkan dan memulihkan kelenturan sendi.
  • Latihan latihan kekuatan untuk membina otot.
  • Latihan ketahanan, seperti berjalan, berenang, atau berbasikal, untuk meningkatkan stamina keseluruhan.

Rawatan rumah

Berikut ialah beberapa remedi rumah yang boleh anda cuba yang boleh membantu meringankan gejala rheumatoid arthritis (RA) anda:

• Minyak ikan: Suplemen ini mungkin membantu mengurangkan kesakitan dan kekakuan yang berkaitan dengan RA. Walau bagaimanapun, jika anda memutuskan untuk mengambilnya, ambil perhatian bahawa ia boleh menyebabkan kesan sampingan seperti loya, senak dan rasa hanyir. Selain itu, minyak ikan boleh berinteraksi dengan ubat-ubatan tertentu, jadi adalah penting untuk berunding dengan doktor anda sebelum memulakan.
• Minyak Tumbuhan: Minyak seperti evening primrose, borage dan blackcurrant boleh membantu mengurangkan kesakitan dan kekejangan pagi. Sesetengah orang mengalami sakit kepala atau sakit perut apabila mengambil minyak ini. Mereka juga boleh mengganggu ubat-ubatan dan berpotensi menjejaskan kesihatan hati, jadi adalah bijak untuk membincangkan penggunaannya dengan doktor anda untuk mengetahui sama ada ia mungkin bermanfaat untuk anda.
• Tai Chi: Bentuk senaman lembut ini menggabungkan pergerakan perlahan, regangan, dan pernafasan dalam. Penyelidikan mencadangkan ia boleh meningkatkan kualiti hidup bagi mereka yang mempunyai RA. Apabila diamalkan dengan pengajar bertauliah, tai chi umumnya selamat, tetapi penting untuk mengelakkan sebarang pergerakan yang menyebabkan kesakitan.

Bila Nak Jumpa Doktor?

Diagnosis dan intervensi awal adalah penting untuk menguruskan artritis reumatoid dengan berkesan. Adalah penting untuk berunding dengan doktor jika anda mengalami:

• Sakit sendi dan bengkak yang berterusan.
• Kekakuan pagi berlangsung lebih daripada 30 minit.
• Keletihan dan kelemahan memberi kesan kepada aktiviti harian.
• Kecacatan sendi atau kehilangan fungsi sendi.

Kesimpulan

Rheumatoid arthritis boleh mempunyai pengaruh besar pada kehidupan seseorang. Siasatan tentang sebab dan kemungkinan terapi untuk RA sedang dibuat secara berkala, yang memberikan mereka yang menghidap penyakit sukar ini mengharapkan keputusan yang lebih baik dan kualiti hidup yang lebih baik. 

Soalan Lazim

S1. Bolehkah saya hidup lama dengan artritis reumatoid?

Ans. Ya, dengan pengurusan perubatan yang betul, pelarasan gaya hidup, dan kemajuan dalam rawatan, ramai individu dengan arthritis rheumatoid boleh menjalani kehidupan yang memuaskan dan panjang. 

S2. Apakah makanan yang tidak baik untuk arthritis rheumatoid?

Ans. Makanan yang diproses dengan banyak karbohidrat dan lemak trans, bersama-sama dengan diet yang kuat dalam daging merah, boleh memburukkan simptom pesakit rheumatoid arthritis dan meningkatkan keradangan. Mungkin berfaedah untuk mengikuti diet seimbang yang mengutamakan makanan yang tinggi dengan asid lemak omega-3 dan buah-buahan dan sayur-sayuran anti-radang.

S3. Adakah arthritis rheumatoid serius?

Ans. Rheumatoid arthritis adalah penyakit autoimun yang serius yang boleh menjejaskan kualiti hidup secara keseluruhan, menyebabkan kecacatan, dan memusnahkan sendi jika tidak dirawat. Keterukannya boleh dikurangkan dan hasilnya boleh dipertingkatkan dengan diagnosis awal dan rawatan perubatan yang sesuai.

S4. Adakah mengubah diet saya membantu artritis reumatoid saya?

Ans. Ya, mengubah suai diet anda boleh membantu menguruskan artritis reumatoid. Diet seimbang yang kaya dengan buah-buahan, sayur-sayuran, bijirin penuh dan lemak sihat boleh mengurangkan keradangan dan memperbaiki gejala. Makanan yang tinggi dengan asid lemak omega-3, seperti ikan berlemak, juga boleh memberi manfaat.

S5. Adakah rheumatoid arthritis genetik?

Ans. Ya, artritis reumatoid boleh mempunyai komponen genetik. Jika anda mempunyai sejarah keluarga RA, risiko anda untuk menghidapnya mungkin lebih tinggi, tetapi faktor persekitaran juga memainkan peranan penting.

S6. Adakah rheumatoid arthritis menyebabkan keletihan?

Ans. Ya, keletihan adalah gejala biasa arthritis rheumatoid. Kesakitan dan keradangan kronik boleh menyebabkan keletihan, menjadikannya mencabar untuk mengekalkan tahap tenaga.

S7. Berapakah usia permulaan untuk artritis reumatoid?

Ans. Rheumatoid arthritis boleh berlaku pada mana-mana umur, tetapi ia biasanya berkembang antara 30 dan 60 tahun. Walau bagaimanapun, kanak-kanak dan orang dewasa yang lebih tua juga boleh terjejas.

S8. Bilakah pembedahan diperlukan untuk arthritis rheumatoid?

Ans. Pembedahan mungkin diperlukan untuk arthritis rheumatoid jika kerosakan sendi teruk dan rawatan konservatif (seperti ubat-ubatan dan terapi fizikal) tidak berkesan. Pilihan pembedahan boleh termasuk penggantian atau pembaikan sendi.

S9. Mengapakah rehat dan senaman penting untuk RA?

Ans. Rehat membantu mengurangkan keradangan dan keletihan, manakala senaman menguatkan otot dan meningkatkan fleksibiliti, membantu kesihatan sendi. Pendekatan yang seimbang bagi kedua-duanya adalah penting untuk menguruskan RA dengan berkesan.

S10. Bolehkah saya menjalani kehidupan normal dengan artritis reumatoid?

Ans. Ya, ramai penghidap rheumatoid arthritis menjalani kehidupan yang penuh dan aktif. Dengan rawatan yang berkesan dan pelarasan gaya hidup, anda boleh menguruskan gejala anda dan mengekalkan kualiti hidup yang baik.

S11. Apakah makanan yang tidak boleh dimakan dengan arthritis rheumatoid?

Ans. Elakkan makanan yang diproses, snek manis, alkohol yang berlebihan, dan makanan tinggi lemak, kerana ia boleh meningkatkan keradangan. Sesetengah individu juga mungkin mendapati bahawa sayur-sayuran nightshade (seperti tomato dan kentang) mencetuskan gejala.

S12. Apakah ubat yang paling selamat untuk arthritis rheumatoid?

Ans. Ubat paling selamat bergantung pada keadaan individu, tetapi kebanyakannya bermula dengan ubat anti-radang bukan steroid (NSAID) atau ubat antirheumatik pengubahsuai penyakit (DMARDs) seperti methotrexate. Rujuk doktor anda untuk mendapatkan rawatan terbaik untuk anda.

S13. Adakah berjalan baik untuk arthritis rheumatoid?

Ans. Ya, berjalan adalah bermanfaat untuk arthritis rheumatoid. Ia membantu mengekalkan mobiliti sendi dan menguatkan otot sekeliling tanpa memberi tekanan yang berlebihan pada sendi.

S14. Pada umur berapa reumatik bermula?

Ans. Rheumatism adalah istilah luas yang boleh merujuk kepada pelbagai keadaan, termasuk arthritis rheumatoid. RA biasanya bermula antara umur 30 dan 60 tahun, tetapi ia boleh berkembang pada sebarang umur.