Kreatinin adalah sebatian kimia, yang berfungsi sebagai bahan buangan hasil daripada proses menghasilkan tenaga dalam otot. Buah pinggang menapis kreatinin daripada darah dan mengeluarkannya dalam bentuk bahan buangan melalui air kencing. Oleh itu, ujian kreatinin membantu menilai kecekapan buah pinggang dalam menapis bahan buangan daripada darah. 

Apakah ujian Kreatinin? Apakah ukuran ujian?

Ujian kreatinin bermaksud ujian darah atau air kencing yang mengukur jumlah kreatinin dalam darah. Ia berfungsi sebagai ujian saringan untuk menilai fungsi buah pinggang.

Tujuan ujian

Ujian kreatinin dijalankan dengan mengumpul sama ada sampel darah atau sampel air kencing. Kedua-dua ujian air kencing dan kreatinin darah menyumbang kepada penilaian fungsi buah pinggang dalam pesakit. Penilaian ini boleh menjadi a prosedur pemeriksaan rutin atau boleh berfungsi untuk memantau perkembangan penyakit buah pinggang atau menentukan kemungkinan perkembangannya. Ujian air kencing kreatinin juga mungkin dilakukan sebagai komponen ujian pelepasan kreatinin.

Bilakah saya perlu mendapatkan ujian ini?

Pembekal penjagaan kesihatan atau doktor mungkin mengesyorkan ujian darah kreatinin atau ujian air kencing jika mereka mengesyaki bahawa fungsi buah pinggang yang lemah menyebabkan gejala tertentu pada pesakit. Mereka juga boleh menasihati ujian ini untuk tujuan lain:

• Untuk mendiagnosis perkembangan penyakit buah pinggang atau menilai rawatannya.
• Untuk menyaring penyakit buah pinggang, terutamanya jika pesakit menghidap diabetes atau tekanan darah tinggi, yang boleh meningkatkan risiko penyakit buah pinggang.
• Untuk memantau kesan ubat ubatan terhadap fungsi buah pinggang.
• Untuk mengesan fungsi buah pinggang yang dipindahkan.

Bagaimana untuk bersedia untuk ujian?

Jika ujian darah kreatinin standard disyorkan oleh doktor, ujian kreatinin ini memerlukan puasa (bukan makan semalaman). Untuk ujian air kencing kreatinin, pesakit mungkin dinasihatkan untuk mengumpul air kencing dan menyimpannya selama 24 jam menggunakan bekas yang disediakan oleh klinik untuk ujian.

Doktor juga mungkin memberikan garis panduan tambahan untuk tempoh tertentu untuk bersedia untuk ujian kreatinin. Sebagai contoh, mereka mungkin mengesyorkan untuk menghentikan penggunaan suplemen yang boleh mengganggu pengukuran tepat pengeluaran kreatinin dan penapisan dalam buah pinggang.

Bagaimana ia dilakukan?

Dalam kes ujian kreatinin serum (ujian kreatinin darah), ahli phlebotomis boleh mengambil darah daripada pesakit dengan memasukkan jarum ke dalam vena di lengan. Untuk ujian kreatinin air kencing, pesakit sendiri mungkin dikehendaki menyediakan sampel air kencing sama ada di klinik atau mengambilnya di rumah dan mengembalikannya selepas 24 jam.

Kegunaan Ujian Kreatinin

Ujian kreatinin adalah cara biasa untuk memeriksa sejauh mana buah pinggang anda berfungsi. Ia digunakan untuk:

• Kesihatan Buah Pinggang: Untuk melihat sama ada buah pinggang anda berfungsi dengan baik dengan mengukur tahap kreatinin, bahan buangan daripada otot, dalam darah anda.
• Mengesan Penyakit Buah Pinggang: Untuk mencari isu seperti penyakit buah pinggang kronik atau kecederaan buah pinggang akut dengan mengenal pasti tahap kreatinin yang tinggi.
• Melaraskan Dos Ubat: Untuk mengetahui dos yang betul bagi ubat-ubatan tertentu, terutamanya yang dibersihkan oleh buah pinggang, untuk mengelakkan kesan sampingan.
• Sebelum Pembedahan atau Prosedur: Untuk menilai sama ada buah pinggang anda boleh mengendalikan ubat-ubatan atau agen kontras yang digunakan dalam prosedur perubatan.
• Memeriksa Dehidrasi dan Masalah Otot: Untuk melihat sama ada dehidrasi atau gangguan otot menjejaskan tahap kreatinin anda.
• Anggarkan Kadar Penapisan Buah Pinggang: Untuk menganggarkan jumlah cecair yang ditapis oleh buah pinggang anda, yang dikenali sebagai kadar penapisan glomerular (GFR), yang merupakan penunjuk utama fungsi buah pinggang.

Apa yang diharapkan semasa ujian darah kreatinin? 

Semasa ujian darah kreatinin, anda boleh menjangkakan perkara berikut:

• Penyediaan: Biasanya, tiada penyediaan khas diperlukan. Walau bagaimanapun, adalah idea yang baik untuk memaklumkan pembekal penjagaan kesihatan anda tentang sebarang ubat, suplemen atau ubat herba yang anda ambil, kerana ia mungkin menjejaskan keputusan ujian.
• Cabutan Darah: Ujian ini melibatkan pengambilan darah mudah. Pakar penjagaan kesihatan akan membersihkan kawasan itu, biasanya bahagian dalam siku anda, dengan antiseptik. Mereka kemudian akan menggunakan jarum untuk menarik sedikit darah ke dalam tiub.
• Ketidakselesaan Sementara: Anda mungkin merasa cubitan atau pedih seketika apabila jarum dimasukkan, tetapi ketidakselesaan itu biasanya minimum. Jika anda gugup tentang jarum, beritahu pembekal penjagaan kesihatan terlebih dahulu.
• Penjagaan Selepas Cabutan: Selepas darah diambil, bola kapas atau pembalut akan diletakkan di tapak tusukan. Anda mungkin diminta untuk memberikan tekanan untuk meminimumkan pendarahan dan mengurangkan risiko lebam.
• Menyambung Aktiviti Biasa: Dalam kebanyakan kes, anda boleh meneruskan aktiviti biasa anda sejurus selepas pengambilan darah. Adalah dinasihatkan untuk mengelakkan mengangkat berat atau senaman berat dengan lengan yang digunakan untuk pengambilan darah untuk tempoh yang singkat.
• Arahan Susulan: Penyedia penjagaan kesihatan anda mungkin memberikan arahan khusus jika sebarang penjagaan pasca ujian diperlukan atau jika ujian lanjut diperlukan.
• Keputusan: Sampel darah dihantar ke makmal untuk dianalisis. Keputusan biasanya tersedia dalam masa beberapa hari, dan pembekal penjagaan kesihatan anda akan membincangkan penemuan dengan anda.

Apakah julat normal ujian Kreatinin?

Tahap kreatinin yang terdapat dalam badan biasanya berbeza antara wanita dan lelaki. Selain itu, faktor seperti berat badan dan jisim otot seseorang boleh mempengaruhi tahap ini. Secara amnya, paras kreatinin dalam ujian kreatinin mungkin berada dalam julat 0.7 hingga 1.3 mg/dL untuk lelaki dan 0.6 hingga 1.1 mg/dL untuk wanita.

Julat normal boleh berbeza-beza di antara makmal yang berbeza. Parameter julat normal biasanya disediakan dalam laporan ujian, yang mana keputusan pesakit dibandingkan. Seorang doktor adalah yang terbaik untuk mentafsir keputusan.

Apakah maksud keputusan ujian darah kreatinin?

Keputusan daripada ujian darah kreatinin mungkin menunjukkan sama ada tahap ujian darah kreatinin tinggi atau rendah, masing-masing dengan set punca asasnya sendiri.

Tahap kreatinin yang tinggi dalam ujian kreatinin boleh menandakan:

• Penyumbatan saluran kencing
• dehidrasi
• Penyakit buah pinggang seperti kerosakan, jangkitan, aliran darah berkurangan, atau kegagalan buah pinggang
• Isu berkaitan kehamilan, seperti sawan atau tekanan darah tinggi akibat pra-eklampsia

Tahap kreatinin yang rendah dalam ujian kreatinin mungkin menunjukkan keadaan seperti:

• Malnutrisi
• Jisim otot berkurangan akibat daripada keadaan saraf atau otot.

Keputusan daripada ujian kreatinin air kencing atau darah diukur dan ditafsirkan dalam pelbagai cara, menentukan sama ada tahap kreatinin tinggi atau rendah pada pesakit. Kaedah untuk mengukur tahap kreatinin termasuk yang berikut:

• Tahap kreatinin serum: Kreatinin ditapis oleh buah pinggang selepas diangkut melalui aliran darah sebagai hasil sampingan daripada proses selular dalam otot. Jumlah kreatinin yang terdapat dalam darah selepas penapisan harus kekal stabil. Tahap kreatinin serum yang tinggi melebihi normal mungkin menunjukkan fungsi buah pinggang yang lemah.
• Kadar penapisan glomerular (GFR): GFR merujuk kepada kadar di mana darah ditapis dalam buah pinggang melalui struktur kecil yang dipanggil glomeruli. Tahap GFR yang lebih rendah daripada yang disyorkan mungkin menandakan perkembangan penyakit buah pinggang dan memerlukan pemantauan.
• Pembersihan kreatinin: Ujian pelepasan kreatinin mengukur keupayaan buah pinggang untuk menapis kreatinin untuk perkumuhan melalui air kencing. Sampel air kencing digunakan untuk menentukan pelepasan kreatinin. Jika tahap kreatinin dalam sampel adalah di bawah paras yang disyorkan, ia mungkin menunjukkan fungsi buah pinggang yang lemah yang menjejaskan aliran darah ke buah pinggang.
• Nisbah albumin/kreatinin: Nisbah albumin/kreatinin mengukur jumlah albumin yang terdapat dalam sampel air kencing berbanding dengan tahap kreatinin dalam sampel yang sama. Albumin ialah protein yang terdapat dalam darah yang biasanya tidak ditapis oleh buah pinggang yang sihat. Jika buah pinggang tidak berfungsi dengan baik, paras albumin/kreatinin mungkin lebih tinggi daripada biasa.

Soalan Lazim

1. Bilakah tahap kreatinin perlu diperiksa?

Ans. Ujian kreatinin biasanya disyorkan oleh doktor biasanya bersama-sama dengan ujian darah lain (BUN) atau sebagai sebahagian daripada panel metabolik komprehensif (CMP).

2. Apakah tahap kreatinin yang menunjukkan kerosakan buah pinggang?

Ans. Kreatinin julat normal mungkin berbeza mengikut umur. Biasanya, tahap kreatinin lebih daripada 2.0 pada bayi dan 5.0 pada orang dewasa boleh dianggap sebagai petunjuk kerosakan buah pinggang.

3. Apakah punca kreatinin tinggi?

Ans. Tahap kreatinin boleh menjadi tinggi buat sementara waktu yang boleh disebabkan oleh pengambilan ubat tertentu, dehidrasi, atau diet kaya protein. Tahap kreatinin yang tinggi secara berterusan boleh menjadi tanda kerosakan buah pinggang.

rujukan:
https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/creatinine-test/about/pac-20384646
https://www.mountsinai.org/health-library/tests/creatinine-blood-test