Enzim yang dipanggil lipase, yang dihasilkan oleh pankreas kita, membantu dalam penghadaman lipid makanan dalam usus. Lipase membantu dalam penyerapan lemak badan dan dikeluarkan oleh pankreas, kelenjar yang panjang dan rata yang terletak di antara tulang belakang dan perut. Pankreas menghasilkan lebih banyak lipase daripada biasa apabila ia meradang atau rosak. Tahap lipase yang tinggi atau rendah yang tidak normal mungkin menunjukkan a masalah pankreas. Ujian yang dikenali sebagai ujian darah Lipase membolehkan doktor menentukan tahap lipase dalam badan.

Apakah ujian Lipase?

Ujian lipase menentukan tahap lipase dalam darah. Matlamat ujian lipase adalah untuk mengesan gangguan pankreas, yang paling biasa pankreatitis akut. Pankreas adalah organ yang terletak di bawah perut yang menghasilkan hormon dan enzim penting. Apabila seseorang mengalami pankreatitis akut, pankreas membengkak dan meradang. Ujian lipase sering digunakan untuk mengenal pasti pankreatitis kronik, penyakit berpanjangan yang boleh merosakkan pankreas secara kekal. Ujian lipase juga boleh dilakukan untuk mengenal pasti beberapa gangguan perubatan lain, seperti:

• Halangan atau kecederaan usus
• Sakit perut atau belakang yang teruk
• Peritonitis
• Kista pankreas
• Penyakit celiac, yang dicetuskan oleh gluten protein
• Sistik Fibrosis

Bilakah saya perlu mendapatkan ujian Lipase?

Keadaan kesihatan tertentu sering didiagnosis menggunakan penemuan daripada ujian ini. Ujian lipase juga boleh digunakan oleh pengamal perubatan untuk mengesan perkembangan gangguan tertentu setelah ia dikenal pasti. Walau bagaimanapun, biasanya, mereka melakukan ujian untuk mencapai diagnosis awal. Jika pesakit menunjukkan simptom yang mungkin menunjukkan keadaan pankreas yang tidak normal, terutamanya yang menunjukkan pankreatitis akut, doktor mungkin mengesyorkan ujian lipase.

Gejala pankreatitis akut mungkin termasuk:

• Sakit di bahagian abdomen
• Perut kembung atau tidak selesa
• Muntah dan mual
• Demam
• Denyutan jantung cepat
• Warna najis yang pucat
• Jaundis, dicirikan oleh kekuningan kulit dan mata

Kegunaan ujian Lipase

Ujian ini digunakan terutamanya bersama dengan ujian amilase untuk diagnosis dan pemantauan pankreatitis. Ia juga boleh membantu dalam mendiagnosis beberapa penyakit, termasuk Cystic Fibrosis, penyakit Celiac, dan Penyakit Crohn. Tahap lipase yang tidak normal boleh menunjukkan kehadiran pelbagai penyakit lain yang boleh memberi kesan kepada pankreatitis. Apabila dikesan pada peringkat awal, keadaan ini boleh diuruskan dengan berkesan. Pengenalpastian awal tahap lipase juga membantu mencegah kerosakan pada bahagian lain badan.

Apakah jenis Ujian Lipase yang berbeza? 

Ujian lipase adalah ujian perubatan yang mengukur tahap lipase, enzim yang dihasilkan oleh pankreas, dalam darah. Tahap lipase yang tinggi boleh menunjukkan pelbagai keadaan yang mempengaruhi pankreas. Terdapat pelbagai jenis ujian lipase, termasuk:

• Ujian Lipase Serum: Ini adalah jenis ujian lipase yang paling biasa dan mengukur jumlah lipase dalam serum darah.
• Ujian Imunoreaktiviti Lipase Pankreas (PLI): Ujian ini secara khusus mengukur tahap lipase pankreas, yang lebih khusus untuk fungsi pankreas.
• Ujian Lipase Urin: Sesetengah lipase mungkin dikumuhkan melalui air kencing, dan ujian ini mengukur tahap lipase dalam air kencing.
• Ujian Amidase: Ujian ini mengukur aktiviti lipase pankreas pada molekul lemak dan digunakan untuk menilai fungsi pankreas.
• Ujian Lemak Fecal: Walaupun bukan ujian lipase langsung, ujian lemak tahi kadang-kadang digunakan untuk menilai secara tidak langsung fungsi pankreas dengan mengukur jumlah lemak dalam najis. Lipase pankreas memainkan peranan dalam pencernaan lemak, jadi kekurangan boleh menyebabkan peningkatan lemak dalam najis.

Apakah risiko Ujian Lipase?

Risiko yang berkaitan dengan ujian lipase adalah minimum, dan sebarang ketidakselesaan yang dialami biasanya ringkas dan ringan semasa pengambilan darah, yang biasa berlaku untuk kebanyakan ujian darah. Risiko yang mungkin termasuk cabaran dalam mendapatkan sampel, yang berpotensi membawa kepada pelbagai batang jarum. Pengsan kerana melihat darah, yang dikenali sebagai tindak balas vasovagal, adalah satu lagi risiko yang berpotensi. Selain itu, mungkin terdapat risiko hematoma (pengumpulan darah di bawah kulit), jangkitan pada tapak suntikan jarum, sakit sementara atau berdenyut, dan lebam. Walaupun potensi risiko ini, ia biasanya jarang berlaku dan kecil.

Bagaimana untuk menyediakan ujian Lipase?

Apabila ia datang untuk menjalani prosedur ujian lipase, sedikit persediaan diperlukan. Seperti mana-mana ujian perubatan, adalah penting untuk mengikuti nasihat dan arahan juruteknik dan pakar perubatan. Pesakit perlu berpuasa selama 8 hingga 12 jam sebelum ujian lipase, tepat seperti yang diarahkan oleh doktor. Untuk memastikan keputusan ujian yang tepat dan untuk mengelakkan sebarang gangguan, pesakit harus memaklumkan doktor mereka terlebih dahulu tentang apa-apa dadah atau makanan tambahan mereka mengambil. Doktor juga mungkin menasihatkan supaya tidak mengambil ubat tertentu sebelum ujian.'

Prosedur untuk Ujian Lipase

Biasanya, urat di lengan, selalunya di lubang siku, digunakan untuk mengambil darah untuk ujian lipase.

Ahli phlebotomis yang mengambil sampel darah akan membersihkan kawasan di sekeliling vena dengan swab steril dan mungkin menggunakan tourniquet pada lengan atas. Jarum kecil digunakan untuk menarik darah dengan menusuk kulit dan memasuki vena. Darah yang dikumpul masuk ke dalam tiub yang disambungkan ke jarum. Adalah perkara biasa untuk mengalami sedikit rasa pedih atau pedih apabila ahli phlebotomist memasukkan atau mengeluarkan jarum.

Nilai Keputusan Ujian Lipase

Keputusan ujian lipase mungkin berbeza bergantung pada faktor seperti umur pesakit, jantina, sejarah kesihatan, teknik ujian dan faktor individu lain. Adalah penting untuk membincangkan keputusan dengan doktor kerana variasi ini. Keputusan ujian yang sama mungkin menunjukkan masalah pada satu individu tetapi tidak pada individu lain.

Keputusan ujian lipase biasanya dibentangkan dalam unit seliter (U/L). Tahap lipase antara 10 hingga 140 U/L dianggap sebagai julat normal untuk individu di bawah 60 tahun, manakala julat 24 hingga 151 U/L dianggap normal untuk individu berumur 60 tahun ke atas.

Isu pankreas ditunjukkan dengan kehadiran jumlah lipase yang lebih tinggi daripada biasa dalam badan. Kemungkinan besar individu mengalami pankreatitis akut jika darah mereka mengandungi 3 hingga 10 kali ganda paras lipase biasa.

Kesimpulan

Ujian lipase agak tidak invasif dan tidak mungkin mempunyai sebarang kesan sampingan yang negatif. Doktor boleh mengesan pankreatitis akut dan keadaan kesihatan pankreas yang lain menggunakan penemuan ujian. Pengenalpastian awal dan rawatan pankreatitis akut boleh mengelakkannya daripada menjadi lebih teruk. Ujian lipase agak murah pada Hospital CARE dan boleh didapati di kedua-dua kemudahan pesakit dalam dan diagnostik.

Soalan Lazim

S1. Apakah maksud tahap Lipase yang tinggi?

Ans. Kehadiran paras lipase yang lebih tinggi daripada biasa dalam darah menunjukkan masalah asas dengan pankreas. Tahap lipase darah yang 3 hingga 10 kali lebih tinggi daripada julat normal lipase adalah petunjuk pankreatitis akut. Selain itu, paras lipase yang tinggi mungkin mencadangkan kegagalan buah pinggang, penyakit hati, atau masalah gastrousus.

S2. Adakah Lipase tinggi serius?

Ans. Tahap lipase yang tinggi dalam darah mungkin menandakan penyakit berkaitan pankreas. Tahap kadangkala 5 hingga 10 kali lebih tinggi daripada nilai rujukan maksimum dalam pankreatitis akut. Tahap lipase yang tinggi mungkin merupakan tanda masalah perubatan yang menghalang pankreas daripada menghasilkan lipase secara normal. Keadaan yang berpotensi termasuk:

• Batu Hempedu
• Penyakit seliak
• Kolesistitis.
• Gastroenteritis
• Barah pankreas

S3. Adakah Lipase tinggi boleh dirawat?

Ans. Nilai lipase yang tinggi dalam pankreatitis boleh dikurangkan dengan diagnosis dan rawatan segera. Cecair intravena dan ubat-ubatan untuk menangani masalah asas dan mengurangkan ketidakselesaan adalah pilihan rawatan yang mungkin. Mengekalkan nilai normal lipase dan mengamalkan diet seimbang boleh membantu mencegah pankreatitis akut.

S4. Apakah yang meningkatkan tahap Lipase?

Ans. Diet yang mengandungi banyak karbohidrat cenderung menjadi sebab untuk tahap lipase yang tinggi atau tinggi. Selain itu, tekanan, penggunaan alkohol dan gaya hidup yang tidak aktif mungkin menyumbang kepada mereka.

S5. Apakah simptom Lipase tinggi?

Ans. Jika pesakit menunjukkan simptom penyakit pankreas, termasuk demam, loya, najis berminyak, sakit belakang atau perut yang pedih, hilang selera makan, dan penurunan berat badan yang tidak dapat dijelaskan, doktor mungkin mengesyorkan ujian lipase.

S6. Bagaimana untuk menurunkan tahap Lipase?

Ans. Untuk mengurangkan jumlah lipase dalam badan, seseorang mungkin perlu menerima cecair intravena atau ubat-ubatan untuk menguruskan kesakitan dan merawat keadaan perubatan lain. Mengambil diet seimbang dan menahan diri daripada alkohol boleh membantu mengurangkan risiko pankreatitis akut sambil mengekalkan tahap lipase stabil.