Cystitis interstisial

Sakit pundi kencing kronik menjejaskan berjuta-juta orang di seluruh dunia, dengan ketara memberi kesan kepada kehidupan seharian mereka. Bagi kebanyakan orang, ketidakselesaan yang berterusan ini berpunca daripada keadaan yang dipanggil cystitis interstisial, juga dikenali sebagai sindrom kesakitan pundi kencing. Gigih sakit pelvis dan kencing yang kerap dan mendesak boleh menjejaskan kerja, perhubungan dan aktiviti sosial akibat ketidakselesaan dan ketidakpastian. Panduan komprehensif ini meneroka jenis, gejala dan punca sistitis interstisial. 

Apakah itu Cystitis Interstitial?

Cystitis interstisial adalah keadaan kronik yang menjejaskan dinding pundi kencing, menyebabkan keradangan dan kerengsaan. Istilah "interstitial" merujuk kepada ruang antara tisu atau organ, manakala "cystitis" menunjukkan keradangan pundi kencing. Keadaan ini boleh menyebabkan parut dan pengerasan dinding pundi kencing, mengurangkan keupayaannya untuk menahan air kencing.

Doktor sering merujuk kepada keadaan ini dengan beberapa nama:

• Sindrom sakit pundi kencing (BPS)
• Sindrom pundi kencing yang menyakitkan
• Sindrom Kekerapan-kedekatan-disuria
• Kesakitan pelvis kronik

Keadaan ini memberi kesan terutamanya pada lapisan pelindung (epitelium) pundi kencing. Apabila halangan pelindung ini terjejas, bahan toksik dalam air kencing boleh merengsakan dinding pundi kencing, yang membawa kepada ketidakselesaan dan kesakitan kronik. Kerosakan pada dinding pundi kencing ini boleh mewujudkan kitaran gejala yang memberi kesan ketara kepada kehidupan seharian.

Jenis-jenis Cystitis Interstisial

Pakar perubatan telah mengenal pasti dua jenis cystitis interstisial (IC) yang berbeza, masing-masing dengan ciri dan pendekatan rawatan yang unik. 

• Cystitis Interstisial Ulseratif: IC ulseratif menjejaskan kira-kira 5-10% pesakit. Bentuk ini dicirikan oleh ulser Hunner, iaitu kudis yang menyakitkan yang berkembang pada dinding pundi kencing. Ulser ini boleh menyebabkan ketidakselesaan yang ketara dan mungkin memerlukan rawatan khusus yang disasarkan untuk menguruskan gejala dengan berkesan.
• Cystitis Interstisial bukan ulseratif: IC bukan ulseratif menjejaskan kira-kira 90% kes. Variasi ini muncul dengan pendarahan kecil yang dipanggil glomerulasi pada dinding pundi kencing. Walaupun titik pendarahan kecil ini mungkin tidak dapat dilihat dengan mata kasar, doktor boleh mengenal pastinya semasa prosedur pemeriksaan perubatan.

Gejala Cystitis Interstisial

Gejala biasa termasuk:

• Sakit atau tekanan yang berterusan di kawasan pelvis
• Kencing manis yang kerap (sehingga 60 kali sehari)
• Keperluan mendesak untuk membuang air kecil, walaupun selepas mengosongkan pundi kencing
• Ketidakselesaan yang bertambah teruk apabila pundi kencing terisi
• Melegakan kesakitan selepas buang air kecil
• Sakit semasa aktiviti seksual
• Jumlah air kencing yang kecil walaupun kerap membuang air kecil

Keadaan ini boleh memberi kesan ketara kepada kehidupan seharian, menjejaskan corak tidur, produktiviti kerja dan hubungan sosial. Ramai individu mendapati diri mereka merancang aktiviti di sekitar kebolehcapaian bilik mandi, dan ada yang mungkin mengalami kesukaran mengekalkan hubungan intim akibat kesakitan semasa atau selepas aktiviti seksual.

Punca Cystitis Interstisial

Bukti saintifik semasa menunjukkan bahawa pelbagai faktor mencetuskan keadaan sistitis interstisial sakit pundi kencing.

Penemuan penting menunjukkan kemungkinan kecacatan pada lapisan pelindung pundi kencing (epitelium). Apabila halangan pelindung ini terjejas, ia boleh membenarkan bahan toksik dalam air kencing menembusi dan merengsakan dinding pundi kencing, yang membawa kepada gejala ciri sindrom kesakitan pundi kencing.

Para saintis telah mengenal pasti beberapa faktor penyumbang yang berpotensi yang mungkin memainkan peranan dalam membangunkan cystitis interstisial:

• Respons Autoimun: Sistem imun badan mungkin tersilap menyerang tisu pundi kencing
• Kecenderungan Genetik: Sejarah keluarga mencadangkan faktor keturunan
• Disfungsi Saraf: Perubahan pada saraf yang membawa sensasi pundi kencing
• Pengaktifan Sel Mast: Sel imun yang tidak normal menyebabkan tindak balas alahan
• Pencetus Alam Sekitar: Termasuk jangkitan atau kecederaan pada pundi kencing
• Penyakit Vaskular: Masalah dengan saluran darah dalam pundi kencing

Faktor-faktor risiko

Penyelidikan telah mengenal pasti kumpulan tertentu yang menghadapi risiko lebih tinggi untuk mengalami sakit pundi interstisial:

• Jantina: Wanita secara ketara lebih terdedah untuk menerima diagnosis cystitis interstisial berbanding lelaki
• Umur: Kebanyakan diagnosis berlaku pada orang berumur 30 tahun ke atas
• Ciri-ciri fizikal: Individu dengan kulit cerah dan rambut merah menunjukkan kecenderungan yang lebih tinggi
• Keadaan Sakit Kronik: Orang yang mempunyai keadaan sedia ada seperti fibromyalgia atau sindrom usus besar menghadapi peningkatan risiko
• Kesihatan mental: Mereka yang mempunyai kemurungan atau gangguan kecemasan menunjukkan kerentanan yang lebih tinggi

Komplikasi Cystitis Interstisial

Salah satu komplikasi fizikal yang paling ketara ialah pengurangan kapasiti pundi kencing. Keradangan berterusan boleh menyebabkan dinding pundi kencing menjadi kaku dan tegar, mengehadkan jumlah air kencing yang boleh ditahan. Perubahan fizikal ini memaksa orang ramai melawat bilik air dengan lebih kerap, mengganggu aktiviti harian mereka.

Kesan cystitis interstisial melangkaui gejala fizikal, menjejaskan pelbagai aspek kehidupan:

• Pola tidur terganggu kerana kerap membuang air kecil
• Kesukaran mengekalkan jadual kerja tetap
• Aktiviti sosial dan perjalanan yang terhad
• Ketegangan pada hubungan peribadi
• Peningkatan risiko kebimbangan dan kemurungan
• Mengurangkan harga diri
• Keaiban sosial
• Cabaran keintiman seksual

Diagnosa

Doktor sering meminta pesakit untuk mengekalkan diari pundi kencing, merekodkan pengambilan cecair dan corak kencing. Ini membantu mewujudkan gejala asas dan mengenal pasti pencetus yang berpotensi.

Doktor menggunakan beberapa alat diagnostik untuk mengesahkan cystitis interstisial:

• Urinalisis dan Budaya: Menguji sampel air kencing untuk jangkitan atau keabnormalan lain
• Pemeriksaan pelvis: Periksa kelembutan atau keabnormalan di kawasan pelvis
• Sistoskopi: Di sini, doktor menggunakan tiub nipis dengan kamera untuk memeriksa lapisan pundi kencing
• Biopsi pundi kencing: Mengeluarkan sampel tisu kecil untuk menolak keadaan lain
• Ujian Sensitiviti Potassium: Mengukur sensitiviti pundi kencing kepada penyelesaian yang berbeza

Rawatan Cystitis Interstitial 

Rawatan untuk cystitis pundi kencing biasanya melibatkan gabungan pendekatan:

• Pengubahsuaian Gaya Hidup:
  • Perubahan diet untuk mengelakkan makanan pencetus, seperti alkohol, kafein, minuman berkarbonat, jus buah-buahan, coklat dan pemanis tiruan
  • Teknik pengurangan tekanan seperti yoga atau psikoterapi
  • Senaman lembut yang kerap
  • Latihan latihan pundi kencing
• Intervensi Perubatan:
  • Ubat oral, termasuk ubat anti-radang
  • Terapi fizikal memberi tumpuan kepada otot lantai pelvis
  • Rawatan rangsangan saraf
  • Instillasi pundi kencing dengan ubat

Bila Berjumpa Doktor

Doktor mengesyorkan menjadualkan temu janji jika mana-mana gejala ini berterusan:

• Sakit pundi kencing berlarutan lebih daripada enam minggu
• Kerap buang air kecil yang mengganggu aktiviti harian
• Keperluan mendesak untuk membuang air kecil walaupun pundi kencing kosong
• Sakit yang tidak bertindak balas terhadap ubat-ubatan yang dijual bebas
• Ketidakselesaan semasa atau selepas aktiviti seksual

pencegahan

Orang yang hidup dengan sindrom kesakitan pundi kencing boleh melaksanakan beberapa pendekatan praktikal untuk mengurangkan kemungkinan berulangnya gejala:

• Penyelenggaraan Jurnal Makanan: Menyimpan rekod terperinci tentang pilihan diet dan kesannya terhadap gejala membantu mengenal pasti makanan pencetus
• Konsistensi Rawatan: Mengikuti pelan rawatan yang ditetapkan walaupun semasa tempoh tanpa gejala
• Pengurusan tekanan: Melaksanakan teknik relaksasi dan pelarasan gaya hidup untuk meminimumkan tahap tekanan
• Latihan Berkala: Terlibat dalam aktiviti fizikal lembut yang tidak memburukkan gejala
• Kawalan Alam Sekitar: Mewujudkan persekitaran yang selesa yang menyokong kesihatan pundi kencing

Kesimpulan

Hidup dengan cystitis interstisial memberikan cabaran yang unik, tetapi pemahaman dan pengurusan yang betul boleh meningkatkan kualiti hidup dengan ketara. Sains perubatan terus memajukan pilihan rawatan, menawarkan pelbagai pendekatan, daripada perubahan gaya hidup kepada campur tangan perubatan.

Orang yang terjejas oleh keadaan ini mendapat manfaat paling banyak daripada diagnosis awal dan pelan rawatan yang diperibadikan. Doktor kini menyedari bahawa pengurusan yang berjaya sering memerlukan gabungan pendekatan, termasuk pengubahsuaian diet, pengurusan tekanan, dan rawatan perubatan yang disesuaikan dengan keperluan individu.

Soalan Lazim

1. Adakah cystitis interstisial boleh disembuhkan?

Walaupun cystitis interstisial tidak dapat diubati sepenuhnya, rawatan yang betul boleh menguruskannya dengan berkesan. Ramai pesakit mengalami peningkatan dalam gejala mereka melalui ubat-ubatan, perubahan gaya hidup, dan pendekatan terapeutik lain. Kuncinya terletak pada mengenal pasti kombinasi rawatan yang betul yang sesuai untuk setiap individu.

2. Bolehkah cystitis merosakkan buah pinggang anda?

Cystitis interstisial itu sendiri biasanya tidak menyebabkan kerosakan buah pinggang. Namun, berulang jangkitan saluran kencing, yang kadangkala boleh dikelirukan dengan IC, boleh menyebabkan masalah buah pinggang jika tidak dirawat. 

3. Berapa lamakah sistitis interstisial boleh bertahan?

Cystitis interstisial adalah keadaan kronik yang biasanya memerlukan pengurusan berterusan sepanjang hayat seseorang. Ramai orang mengalami tempoh remisi di mana gejala yang dikaitkan dengan cystitis interstisial bertambah baik atau hilang, diikuti dengan suar apabila gejala kembali. Tempoh dan intensiti simptom berbeza dengan ketara di kalangan individu.

4. Apakah tahap 4 interstitial cystitis?

Cystitis interstisial peringkat 4 mewakili keadaan lanjutan di mana tisu pundi kencing menjadi mengeras dan hanya boleh menampung sejumlah kecil air kencing. Peringkat ini menjejaskan kira-kira 5% pesakit IC dan biasanya berlaku selepas dua tahun atau lebih gejala berterusan. Kapasiti pundi kencing yang berkurangan sering menyebabkan kencing yang lebih kerap dan kesakitan yang meningkat.

5. Siapakah yang menjejaskan sistitis interstisial?

Cystitis interstisial boleh menjejaskan sesiapa sahaja, tetapi kumpulan tertentu menghadapi risiko yang lebih tinggi:

• Wanita didiagnosis lebih kerap daripada lelaki
• Kebanyakan diagnosis berlaku pada orang berumur 30 tahun ke atas
• Individu dengan keadaan sakit kronik yang lain menunjukkan peningkatan kerentanan

Dr Vaibhav Vinekar

Pasukan Perubatan CARE

2