Prostat yang diperbesar

Pembesaran prostat menjejaskan hampir 50% daripada semua lelaki berumur 50 tahun ke atas, menjadi lebih biasa apabila mereka meningkat usia. Walaupun biasanya tidak berbahaya, keadaan ini boleh memberi kesan ketara kepada kehidupan seharian melalui pelbagai gejala kencing dan ketidakselesaan. Kemajuan perubatan semasa menawarkan beberapa pilihan rawatan yang berkesan, daripada perubahan gaya hidup kepada ubat-ubatan & prosedur pembedahan, membantu lelaki menguruskan simptom mereka dan mengekalkan kualiti hidup mereka.

Apakah Prostat yang Dibesarkan?

Organ kecil bersaiz walnut, kelenjar prostat memainkan peranan asas dalam kesihatan reproduktif lelaki dengan menghasilkan cecair yang membantu membawa sperma. Benign prostatic hyperplasia (BPH), atau pembesaran prostat, berlaku apabila kelenjar ini membesar apabila lelaki semakin tua. Keadaan ini bukan kanser dan tidak meningkatkan risiko untuk berkembang kanser prostat.

Kelenjar prostat mengelilingi uretra. Ia adalah struktur tiub yang mengambil air kencing daripada pundi kencing keluar dari badan. Apabila prostat membesar, ia boleh menekan uretra dan pundi kencing, yang membawa kepada pelbagai gejala kencing. Pertumbuhan ini berlaku dalam dua fasa utama:

• Fasa pertumbuhan pertama berlaku semasa akil baligh
• Fasa kedua bermula sekitar umur 25 tahun & berterusan sepanjang hayat. Prostat biasanya membesar cukup untuk menyebabkan gejala yang ketara dan dinding pundi kencing menjadi lebih tebal dari masa ke masa. Pundi kencing mungkin secara beransur-ansur kehilangan keupayaannya untuk mengosongkan sepenuhnya.

Gejala Prostat Membesar

Berikut adalah beberapa simptom dan tanda pembesaran prostat yang paling biasa:

• Kesukaran membuang air kecil:
  • Masalah mula membuang air kecil
  • Aliran air kencing yang lemah
  • Susah membuang air kecil
  • Corak berhenti-mula semasa membuang air kecil
• Isu Kekerapan dan Kedekatan:
  • Kerap buang air kecil, terutamanya pada waktu malam
  • Tiba-tiba, keperluan mendesak untuk membuang air kecil
  • Ketidakupayaan untuk mengosongkan pundi kencing sepenuhnya
  • Perlu membuang air kecil semula sejurus selepas selesai
• Masalah Inkontinens:
  • Menggelecek selepas buang air kecil berakhir
  • Bocor sebelum sampai ke tandas
  • Kebocoran yang tidak terkawal apabila batuk atau bersin

Punca Pembesaran Prostat

Komuniti perubatan terus menyelidik sebab sebenar pembesaran prostat, walaupun perubahan hormon memainkan peranan penting. Apabila lelaki meningkat usia, badan mereka mengalami perubahan dalam tahap hormon, terutamanya dalam keseimbangan antara testosteron dan hormon lain, yang boleh mencetuskan pertumbuhan prostat.

Beberapa faktor risiko menyumbang kepada perkembangan prostat yang diperbesarkan:

• Faktor berkaitan umur:
  • Gejala jarang muncul sebelum umur 40 tahun
  • Risiko meningkat dengan ketara selepas umur 50 tahun
  • Prostat tumbuh kira-kira 2-2.5% setiap tahun pada lelaki yang lebih tua
• Pengaruh genetik:
  • Sejarah keluarga meningkatkan risiko dengan ketara
  • Lelaki dengan bentuk yang diwarisi menunjukkan gejala awal
  • Faktor genetik mungkin menyumbang 
• Keadaan Kesihatan:
  • Diabetes dan penyakit jantung meningkatkan risiko
  • Obesiti pautan kepada jumlah prostat yang lebih besar
  • Sindrom metabolisme 
• Faktor gaya hidup:
  • Kekurangan aktiviti fizikal
  • Pilihan pemakanan yang buruk
  • Obesiti dan berat badan berlebihan

Komplikasi

Komplikasi yang paling biasa termasuk:

• Pengekalan kencing:
  • Ketidakupayaan sepenuhnya untuk membuang air kecil
  • Mungkin memerlukan penempatan kateter
  • Boleh membawa kepada kecemasan
• Masalah pundi kencing:
  • Pembentukan batu pundi kencing
  • Kelemahan otot pundi kencing
  • Pengosongan pundi kencing yang tidak lengkap
  • Peningkatan risiko jangkitan saluran kencing
• Komplikasi buah pinggang:
  • Pembentukan tekanan menjejaskan fungsi buah pinggang
  • Potensi kerosakan buah pinggang kekal
  • Risiko jangkitan merebak ke buah pinggang

Diagnosa

Doktor menggunakan beberapa alat diagnostik untuk menilai pembesaran prostat:

• Ujian Diagnostik Asas
  • Penilaian simptom dan semakan sejarah perubatan
  • Pemeriksaan fizikal, termasuk ujian rektum digital
  • Ujian darah PSA untuk memeriksa tahap antigen khusus prostat
  • Penyiasatan air kencing untuk memeriksa jangkitan atau keabnormalan lain
  • Pengukuran isipadu sisa selepas lompang
• Ujian Diagnostik Khusus
  • Uroflowmetry untuk mengukur kadar aliran air kencing 
  • Ultrasound transrectal untuk menggambarkan saiz dan bentuk prostat 
  • Sesetengah lelaki mungkin memerlukan pengimejan lanjutan seperti imbasan MRI atau CT, terutamanya jika pembedahan sedang dipertimbangkan.

Rujukan kepada pakar urologi adalah perlu apabila rawatan awal tidak membantu, jangkitan kencing berterusan, atau tahap PSA meningkat. Pakar boleh melakukan ujian tambahan seperti cystoscopy. Ujian ini melibatkan kemasukan tiub nipis dan fleksibel dengan kamera untuk menggambarkan pundi kencing dan uretra.

Rawatan Pembesaran Prostat

Pilihan rawatan untuk pembesaran prostat telah berkembang dengan ketara dalam beberapa tahun kebelakangan ini, menawarkan lelaki pelbagai pendekatan berdasarkan keterukan gejala mereka dan keadaan kesihatan keseluruhan. Doktor biasanya mengesyorkan pendekatan berperingkat, bermula dengan pilihan paling sedikit invasif sebelum mempertimbangkan rawatan yang lebih agresif.

Kategori rawatan utama termasuk:

• Penantian Berjaga-jaga:
  • Pemantauan berkala terhadap gejala
  • Pengubahsuaian gaya hidup
  • Sesuai untuk gejala ringan
• Pilihan Ubat:
  • Penyekat alfa untuk melegakan otot prostat
  • Inhibitor 5-alpha reductase untuk mengecutkan prostat
  • Terapi gabungan untuk hasil yang lebih baik
• Prosedur:
  • Beberapa prosedur pembedahan dan invasif minimum tersedia untuk menguruskan pembesaran prostat pada lelaki dengan gejala sederhana hingga teruk; ini termasuk reseksi transurethral prostat (TURP), yang kekal sebagai rawatan pembedahan yang paling biasa. 
  • Pilihan rawatan yang lebih baru seperti terapi laser dan rawatan wap air mungkin menawarkan pemulihan yang lebih cepat dengan komplikasi yang lebih sedikit.

Rawatan bergantung kepada beberapa faktor, termasuk saiz prostat, keterukan gejala, dan status kesihatan keseluruhan. Sesetengah lelaki mendapat kelegaan melalui perubahan gaya hidup yang mudah, sementara yang lain mungkin memerlukan ubat atau campur tangan pembedahan. Perundingan tetap dengan doktor membantu menentukan pendekatan rawatan yang paling berkesan apabila gejala berkembang atau berubah dari semasa ke semasa.

Bila Berjumpa Doktor

Menyedari masa untuk mendapatkan rawatan perubatan untuk simptom berkaitan prostat boleh mengelakkan komplikasi yang serius. Lelaki tidak boleh mengabaikan atau menangguhkan perundingan perubatan apabila mengalami perubahan kencing, kerana campur tangan awal selalunya membawa kepada hasil yang lebih baik.

Campur tangan perubatan segera diperlukan untuk gejala kecemasan ini:

• Ketidakupayaan sepenuhnya untuk membuang air kecil
• Darah dalam air kencing atau air mani
• Sakit teruk atau terbakar semasa membuang air kecil
• Demam dan menggigil dengan gejala kencing
• Sakit & ketidakselesaan berterusan di kawasan pelvis atau bahagian bawah perut
• Jangkitan saluran kencing yang kerap

Walaupun gejala kelihatan ringan, menjadualkan perundingan dengan doktor adalah penting untuk penilaian yang betul. Penyiasatan darah mudah, yang dikenali sebagai ujian PSA, berfungsi sebagai alat pemeriksaan awal untuk masalah prostat. Lelaki harus memaklumkan kepada doktor mereka tentang sebarang sejarah keluarga penyakit prostat, kerana ini boleh mempengaruhi penilaian risiko dan jadual pemeriksaan mereka.

Pemeriksaan prostat yang kerap menjadi sangat penting apabila lelaki semakin tua. Doktor boleh menerangkan perubahan gaya hidup dan tingkah laku yang bermanfaat yang boleh membantu mengurangkan risiko pembesaran prostat. Melalui pemantauan yang betul dan campur tangan perubatan yang tepat pada masanya, banyak komplikasi yang berkaitan dengan pembesaran prostat boleh dicegah atau diuruskan dengan berkesan.

Kesimpulan

Pembesaran prostat berdiri sebagai cabaran kesihatan biasa bagi lelaki, terutamanya mereka yang berumur lebih dari lima puluh tahun. Sains perubatan menawarkan pelbagai cara untuk menguruskan keadaan ini, daripada perubahan gaya hidup mudah kepada prosedur pembedahan lanjutan. Lelaki yang melihat perubahan kencing atau gejala lain yang berkaitan dengan prostat tidak boleh berlengah-lengah mendapatkan bantuan perubatan, kerana rawatan awal menghalang komplikasi yang serius.

Pemeriksaan prostat yang kerap, rawatan perubatan yang betul, dan pelarasan gaya hidup membantu lelaki mengekalkan kualiti hidup mereka semasa menangani gejala prostat yang membesar. Keadaan ini, walaupun mencabar, masih boleh diurus dengan bimbingan perubatan yang betul dan pemantauan yang konsisten. Kebanyakan lelaki boleh mendapatkan kelegaan melalui pilihan rawatan yang sesuai yang sesuai dengan gejala dan keadaan kesihatan keseluruhan mereka.

Soalan Lazim

1. Apakah sebab utama di sebalik pembesaran prostat?

Punca sebenar pembesaran prostat masih tidak jelas, walaupun kajian menunjukkan perubahan hormon sebagai faktor utama. Apabila lelaki meningkat usia, badan mereka mengalami perubahan dalam tahap hormon, terutamanya dihydrotestosterone (DHT). Hormon lelaki ini muncul pada tahap yang lebih tinggi pada lelaki yang lebih tua, yang berpotensi mencetuskan pertumbuhan dan pembesaran sel prostat.

2. Pada saiz prostat yang manakah memerlukan pembedahan?

Campur tangan pembedahan biasanya menjadi perlu apabila isipadu prostat berukuran antara 30-80 sentimeter padu. Walau bagaimanapun, saiz sahaja tidak menentukan keperluan untuk pembedahan. Doktor mempertimbangkan beberapa faktor:
Keterukan gejala

• Tindak balas terhadap ubat
• Kesan terhadap kualiti hidup
• Kehadiran komplikasi
• Keadaan kesihatan keseluruhan

3. Berapakah had umur untuk pembedahan prostat?

Garis panduan perubatan moden memberi tumpuan kepada status kesihatan keseluruhan dan bukannya umur sahaja apabila mempertimbangkan pembedahan prostat. Walaupun sebelum ini dihadkan, penyelidikan semasa menunjukkan bahawa lelaki yang sihat lebih 75 tahun boleh menjalani prosedur prostat dengan selamat jika mereka mempunyai:

• Jangka hayat melebihi 10 tahun
• Status kesihatan keseluruhan yang baik
• Keadaan kesihatan lain yang minimum
• Gejala prostat yang ketara menjejaskan kualiti hidup

Pasukan Perubatan CARE

8