Dengung

Mengi adalah manifestasi pernafasan biasa yang boleh menyebabkan ketidakselesaan dan kebimbangan. Ia dicirikan oleh bunyi siulan bernada tinggi yang berlaku semasa bernafas. Walaupun berdehit boleh menjadi tanda keadaan sistemik yang mendasari, adalah penting untuk memahami pelbagai puncanya. Mari ketahui lebih lanjut tentang masalah berdehit dan simptomnya, terokai puncanya, serlahkan faktor risiko, terangkan proses diagnostik, gariskan rawatan yang tersedia dan berikan panduan tentang masa untuk mendapatkan rawatan perubatan. 

Apa itu Wheezing?

Bunyi berdehit ialah bunyi pernafasan yang merupakan bunyi siulan atau bunyi decitan bernada tinggi. Ia berlaku apabila saluran pernafasan menyempit atau tersumbat, menyebabkan kesukaran bernafas. Semput biasanya berlaku semasa menghembus nafas tetapi boleh didengari semasa menarik dan menghembus nafas. Ia selalunya merupakan gejala keadaan pernafasan yang mendasari, dan faktor tambahan, seperti keradangan, lendir penumpukan, atau penyempitan saluran udara, boleh menyumbang kepada kejadiannya. Adalah penting untuk memahami bahawa berdehit itu sendiri bukanlah penyakit tetapi lebih merupakan manifestasi daripada isu asas.

Simptom Semput

Sebagai tambahan kepada ciri bunyi siulan bernada tinggi, berdehit sering disertai dengan gejala lain. Ini mungkin termasuk: 

• Sesak nafas
• Pertarungan daripada batuk
• Ketegangan dada
• Pernafasan yang cepat dan cetek
• Rasa sesak di dada
• Orang ramai mungkin berasa cemas atau resah kerana kesukaran bernafas dan ketidakselesaan.

Sesetengah individu mungkin mengalami wheezing semasa melakukan senaman fizikal atau dalam kedudukan tertentu, manakala yang lain mungkin mengalami wheezing yang berterusan sepanjang hari. Memberi perhatian kepada gejala ini adalah penting kerana ia boleh memberikan maklumat yang berharga untuk diagnosis dan rawatan yang betul.

Punca Bunyi Semput

Semput boleh disebabkan oleh pelbagai faktor, dari keadaan ringan hingga teruk. 

• Asma adalah penyakit pernafasan kronik yang dicirikan oleh keradangan saluran pernafasan dan hipersensitiviti. Ia boleh menyebabkan sesak nafas, batuk, berdehit, dan sesak dada.
• Jangkitan saluran pernafasan atas, termasuk selesema atau selsema, boleh menyebabkan keradangan dan pengumpulan lendir di saluran pernafasan, menyebabkan berdehit.
• Pelbagai keadaan pernafasan, seperti bronkitis, penyakit paru-paru obstruktif kronik (COPD), dan radang paru-paru, juga boleh menyebabkan berdehit. 
• Pendedahan kepada alergen persekitaran, termasuk hama habuk, debunga, bulu haiwan peliharaan, atau acuan, boleh mencetuskan tindak balas alahan dan berdehit.
• Disfungsi pada pita suara boleh mengakibatkan pernafasan tidak normal dan berdehit, selalunya dicetuskan oleh tekanan atau senaman.
• Kegagalan jantung boleh menyebabkan pengumpulan cecair di dalam paru-paru, mengakibatkan berdehit, terutamanya apabila berbaring.

Pendedahan kepada perengsa seperti asap atau bahan kimia boleh menyebabkan keradangan saluran pernafasan, yang membawa kepada semput dan peningkatan pengeluaran lendir.

Faktor Risiko Semput

Faktor tertentu boleh meningkatkan risiko mengalami semput. 

• Orang yang mempunyai sejarah keluarga alahan atau asma lebih berkemungkinan mengalami semput. 
• Merokok, aktif dan terpakai, adalah faktor risiko yang ketara kerana ia merengsakan saluran pernafasan dan menyebabkan keradangan. 
• Pendedahan kepada bahan pencemar alam sekitar, seperti hama habuk atau bulu haiwan peliharaan, boleh mencetuskan semput pada individu yang sensitif. 
• Umur boleh memainkan peranan, dengan bayi dan orang dewasa yang lebih tua lebih terdedah kepada semput kerana sistem pernafasan mereka yang lebih lemah.
• Berat badan berlebihan atau obes meningkatkan kemungkinan berdehit, kerana berat badan berlebihan boleh memberi tekanan pada dada dan perut, menyebabkan kesukaran bernafas.
• Kadangkala, senaman boleh menyebabkan berdehit, terutamanya pada mereka yang mempunyai asma atau hiperresponsif bronkial.
• Penyakit refluks gastroesophageal (GERD) boleh mencetuskan wheezing, terutamanya apabila refluks itu sampai ke saluran pernafasan.
• Faktor persekitaran seperti pencemaran udara, paras debunga, atau alergen dalaman yang tinggi boleh menyumbang kepada semput, terutamanya pada orang yang mudah terdedah.

Mendiagnosis Punca Semput

Mendiagnosis punca asas berdehit memerlukan penilaian menyeluruh oleh doktor. Proses diagnostik biasanya melibatkan sejarah perubatan terperinci, pemeriksaan fizikal, dan pelbagai ujian. Ujian ini mungkin termasuk ujian fungsi paru-paru, seperti spirometri, untuk menilai aliran udara dan kajian pengimejan seperti X-ray dada atau imbasan CT untuk mengenal pasti keabnormalan struktur. Doktor juga boleh menjalankan ujian alahan untuk mengetahui sama ada alergen mencetuskan wheezing. Dengan menentukan punca berdehit, doktor boleh membangunkan pelan rawatan yang sesuai.

Rawatan

Rawatan untuk berdehit bergantung kepada punca asas dan keterukan gejala. 

• Dalam kes di mana semput disebabkan oleh asma atau alahan, penyedut atau nebuliser yang mengandungi bronkodilator mungkin ditetapkan untuk membuka saluran pernafasan dan mengurangkan gejala. 
• Doktor juga boleh menetapkan kortikosteroid yang disedut untuk mengurangkan semput, terutamanya dalam keadaan seperti asma, dan kortikosteroid oral untuk episod berdehit yang teruk atau berterusan.
• Untuk semput yang disebabkan oleh jangkitan, antibiotik atau ubat antivirus mungkin diperlukan. 
• Doktor mungkin menetapkan ubat antihistamin untuk membantu melegakan semput yang disebabkan oleh tindak balas alahan atau demam hay.
• Terapi oksigen tambahan membantu meningkatkan tahap oksigen dalam darah dan melegakan semput, terutamanya dalam kes masalah pernafasan yang teruk.
• Perubahan gaya hidup, seperti menguruskan berat badan yang sihat, berhenti merokok, mengamalkan kebersihan pernafasan yang baik, atau mengelakkan alergen, mungkin bermanfaat. 

Walau bagaimanapun, mengikut pelan rawatan wheezing yang ditetapkan dan sentiasa berkomunikasi dengan doktor untuk pengurusan yang betul adalah penting.

Bila Memanggil Doktor

Walaupun berdehit sekali-sekala mungkin tidak selalu memerlukan perhatian perubatan, situasi tertentu memerlukan menghubungi doktor dengan segera. Ia menjadi penting untuk mendapatkan nasihat perubatan jika berdehit disertai dengan sesak nafas yang teruk, pernafasan yang cepat, perubahan warna kebiruan pada bibir atau muka, atau pengsan. Selain itu, anda harus mendapatkan bimbingan perubatan jika berdehit berterusan, bertambah teruk, atau mengganggu aktiviti harian. 

Cara Menghentikan Semput

Beberapa langkah boleh membantu mengurangkan gejala berdehit. 

• Jika alahan mencetuskan berdehit, mengelakkan alergen boleh membantu mengurangkan gejala. 
• Mengekalkan kualiti udara dalaman dengan menggunakan pembersih udara dan kerap membersihkan ruang kediaman juga boleh memberi manfaat. 
• Duduk tegak boleh membantu membuka saluran pernafasan dan memudahkan pernafasan. Elakkan berbaring, terutamanya jika anda mengalami semput.
• Kekal terhidrasi dengan baik dan mengamalkan kebersihan pernafasan yang baik, seperti kerap mencuci tangan dengan sabun dan air dan menutup hidung dan mulut dengan sapu tangan atau rongga siku apabila batuk atau bersin, boleh mengelakkan jangkitan pernafasan yang boleh menyebabkan berdehit. 
• Antihistamin atau dekongestan yang dijual bebas boleh membantu melegakan semput yang disebabkan oleh alahan atau kesesakan. Walau bagaimanapun, berunding dengan doktor sebelum menggunakan sebarang ubat, terutamanya pada kanak-kanak atau mereka yang mempunyai keadaan perubatan yang sedia ada, adalah penting.

Kesimpulan

Semput ialah simptom pernafasan yang dicirikan oleh bunyi siulan/mengi yang bernada tinggi semasa bernafas. Pelbagai faktor, termasuk asma, jangkitan pernafasan, dan pendedahan merengsa, boleh menyebabkannya. Diagnosis dan rawatan yang betul adalah penting untuk menguruskan semput dan mengurangkan gejala dengan berkesan. Orang ramai boleh mengambil langkah proaktif untuk bernafas dengan mudah dengan memahami punca, mengenali faktor risiko dan mengetahui masa untuk mendapatkan rawatan perubatan. 

Soalan Lazim

1. Adakah Semput Bermaksud Kerosakan Paru-paru?

Semput itu sendiri tidak semestinya menunjukkan paru-paru kerosakan. Ia adalah simptom yang boleh disebabkan oleh pelbagai keadaan, sesetengahnya mungkin melibatkan kerosakan paru-paru. Walau bagaimanapun, semput juga boleh berlaku disebabkan oleh faktor sementara seperti jangkitan pernafasan atau alahan.

2. Adakah Semput Serius?

Keseriusan berdehit bergantung kepada punca asas dan keterukan gejala. Manakala semput boleh menjadi tanda keadaan kronik seperti asma, ia juga boleh menjadi gejala sementara dan kurang membimbangkan yang disebabkan oleh jangkitan pernafasan. 

3. Apakah Tiga Punca Utama Semput?

Tiga punca utama berdehit adalah asma, jangkitan pernafasan, dan penyakit paru-paru obstruktif kronik (COPD). Asma adalah keadaan kronik yang dicirikan oleh keradangan saluran pernafasan dan hipersensitiviti, manakala COPD merujuk kepada sekumpulan penyakit paru-paru progresif yang menyebabkan pengehadan aliran udara. Jangkitan pernafasan, seperti radang paru-paru atau bronkitis, juga boleh menyebabkan berdehit.

4. Berapa Lama Semput Boleh Bertahan?

Tempoh berdehit boleh berbeza-beza bergantung kepada punca yang mendasari. Kadangkala, berdehit hanya berlangsung sebentar, seperti semasa jangkitan pernafasan. Bagi individu yang mempunyai keadaan kronik seperti asma, berdehit mungkin berterusan untuk tempoh yang lebih lama atau berlaku secara berselang-seli. 

Pasukan Perubatan CARE