Varisli Damarlar ile Derin Ven Trombozu Arasındaki Fark

Bacaklarda belirgin damarlar fark edip bunların varisli damar mı yoksa Derin Ven Trombozu (DVT) mu olduğunu merak edebilirsiniz. Her ikisi de damarları etkilese de, biri yüzeyde gözle görülürken, diğeri bacağın içindeki daha derin damarları etkiler. Bu damar rahatsızlıkları arasındaki farkları doğru bir şekilde anlamak, uygun tıbbi bakım almak için kritik öneme sahiptir. Varisli damarlar ve derin ven trombozu arasındaki fark hakkında daha fazla bilgi edinmek için okumaya devam edin.

Varisli Damarlar nelerdir?

Toplardamarlar, kanı uzuvlardan kalbe taşıyan kan damarlarıdır. İnsan vücudunda yüzeysel ve derin toplardamarlar bulunur. Toplardamar duvarında veya kapakçıklarında herhangi bir sorun olması durumunda, kan kalbe geri dönemez ve kan birikmeye başlayarak bacakta şişmeye ve bacakta birden fazla genişlemiş toplardamar oluşmasına neden olabilir. Bu genişlemiş, kıvrımlı yüzeysel toplardamarlara varis denir.

• Varis risk faktörleri arasında uzun süre ayakta durmak, ailede varis öyküsü olması, obezite, gebelik, daha önce geçirilmiş derin ven trombozu öyküsünün olması yer alır.
• Varisli damarlar çirkin ve bazen rahatsız edici olsalar da, nadiren tehlikeli veya yaşamı tehdit edicidirler. 
• Ancak, alışılmadık bacak şişmesi veya rahatsızlığının, daha endişe verici bir tanıdan ziyade, ilerlemiş varisli damarların göstergesi olabileceğini fark etmek kritik hale geliyor. 
• Damarlar giderek kötüleştikçe, çevre dokularda iltihaplanma, deride kalınlaşma, pigmentasyon ve ülserasyonlar meydana gelir. 
• Nadir durumlarda yüzeysel damarların yırtılması sonucu kanama görülebilir.

Derin Ven Trombozu (DVT) Nedir?

Derin ven trombozu, uzuvların derin toplardamarlarında kan pıhtılarının oluştuğu bir durumdur. Açıkça görülebilen varisli damarların aksine, derin ven trombozu (DVT), iliak, femoral, popliteal ve tibial toplardamarlar gibi daha derin bacak damarlarında gelişir. 

• Derin ven trombozunun risk faktörleri arasında uzun süreli seyahat, büyük ameliyatlar, hareketsiz kalma, kalıtsal bozukluklar, gebelik ve herhangi bir travma yer alır.
• Derin bacak toplardamarlarındaki pıhtılar giderek büyüyüp kalınlaşarak kan akışını tamamen engeller. 
• Pıhtıların bir kısmı daha sonra damar duvarlarından ayrılarak dolaşımda emboli olarak ilerler ve akciğerlerdeki hayati pulmoner atardamarlara yerleşerek onları tıkar. 
• Bu tıkanıklığa pulmoner emboli denir ve acil tıbbi müdahale gerektiren, yaşamı tehdit eden bir acil durumdur. 
• Varisli damarlarda pıhtıların yerinden oynayarak emboli oluşturma riski doğal olarak yoktur.

Risklere ek olarak, DVT'nin erken belirtileri genellikle iyi huyludur ve yaygın bacak yaralanmaları veya varisli damarların özelliklerine benzer.

• Böylece, tanısal kan testleri ve görüntüleme çalışmalarının gelişmesi artık şüpheli DVT'nin kesin teşhisine olanak sağlıyor ve derin bacak damarlarından akciğerlere doğru ilerleyen felaket niteliğindeki pıhtıları önlemek için hızlı tedaviyi teşvik ediyor.

DVT ve Varisli Damarlar Arasındaki Farklar

Varis ve DVT bacak damarlarında ortaya çıkan ve bacakta şişlik, ağrı gibi belirtilere neden olan hastalıklar olsa da görünümleri, risk faktörleri ve tedavileri oldukça farklılık göstermektedir. 

• Görsel olarak en belirgin fark, varisli damarların dışa doğru görünür olması ile DVT'nin derin toplardamarlar içerisinde gizli yer almasıdır. 
• DVT ise, aniden başlayan, bacakta şişlik, ciltte sıcaklık hissi ile birlikte kızarıklık gibi dış belirtiler gösterebilir.

Bu venöz bozuklukların tedavi seçenekleri de birbirinden oldukça farklıdır. 

• Birçok varisli damar, egzersiz, bacakların periyodik olarak yükseltilmesi ve elastik kompresyon çoraplarının kullanımı dışında bir müdahaleye ihtiyaç duymaz. 
• Komplikasyonsuz, hafif vakalarda minimal invaziv lazer, skleroterapi veya radyofrekans ablasyon teknikleri kullanılarak hatalı yüzey damarlarını ortadan kaldırmak için ayaktan tedavi prosedürleri uygulanır. 
• Bu yöntemler, dolaşımın işlevsiz damarlardan uzaklaştırılmasını ve başka bir yere yönlendirilmesini sağlar. 
• Buna karşılık DVT, hızlı ve dikkatli bir şekilde ayarlanmış ilaç rejimleri gerektirir; genellikle kanı hızla inceltmek ve hayatı tehdit eden pıhtıları büyüyüp yerinden oynamadan önce çözmeye başlamak için enjeksiyonlar yapılır. 
• DVT'den sonra aylarca ağızdan agresif kan sulandırıcı ilaç kullanımı devam eder. 
• Elastik çoraplar şişliği hafifletmeye yardımcı olabilir ancak var olan pıhtıları tedavi edemez. 
• Pıhtının büyüklüğüne bağlı olarak, hekimler pıhtının doğrudan cerrahi olarak çıkarılmasını veya daha hızlı çözünmesi için pıhtı çözücü ilaçların enjekte edilmesini önerebilir.

Sonuç

Bacak şişmesini yüzeysel varisli damarlar olarak görmezden gelmeden veya hafife almadan önce, DVT'nin olası altta yatan oluşumunu göz önünde bulundurmalısınız. Bacaklardaki herhangi bir şişlik, nedene göre tanısal inceleme ve tedavi gerektirir. Varisli damarlar zararsız görünse de, tetikte olmak ve içeride gelişen gizli kan pıhtılarını kontrol etmek önemlidir. Derin ven trombozunun ilk belirtilerinde hızlı tanı ve tıbbi bakım, tromboze olmuş ana bacak damarlarından akciğer atardamarlarına sessizce yukarı doğru hareket ederek yaşamı tehdit eden ciddi pıhtıları önlemek için hayati önem taşır.