miyozit

Miyozit, kaslarda iltihaplanmaya neden olarak güçsüzlük, ağrı ve yorgunluğa yol açan nadir bir kas-iskelet sistemi rahatsızlığı grubudur. Bu hastalık dünya çapında binlerce insanı etkileyerek günlük yaşamlarını ve genel yaşam kalitelerini olumsuz etkiler. Çeşitli miyozit hastalıklarını, miyozit nedenlerini ve risk faktörlerini inceleyelim. Belirtileri, olası komplikasyonları ve rahatsızlığın teşhisinde kullanılan tanı yöntemlerini ele alacağız. 

Miyozit nedir?

Miyozit, kas iltihabı ile karakterize nadir görülen bir grup hastalıktır. 'Miyozit' terimi, kelimenin tam anlamıyla kas iltihabı anlamına gelir. Kemiklere bağlanan iskelet kaslarını etkileyen hastalıkları ifade eden bir miyopati türüdür. Miyozit hastalığı, çocuklar da dahil olmak üzere her yaşta ortaya çıkabilir ve genellikle omuz, kalça ve uyluk çevresindeki kasları etkiler.

Miyozit, vücudun bağışıklık sisteminin bozulduğu bir otoimmün hastalıktır. bağışıklık sistemi Sağlıklı kas dokusuna yanlışlıkla saldırır. Sağlıklı bir bağışıklık sisteminde iltihaplanma, yaralanma veya enfeksiyona karşı koruyucu bir tepkidir. Ancak miyozitte gereksiz iltihaplanma meydana gelir ve bu da kas sorunlarına yol açar.

Miyozit Türleri

Miyozit, her biri kendine özgü özelliklere sahip birkaç farklı alt tipe sahiptir. Bunlar şunlardır:

• Dermatomiyozit (DM): DM, kas güçsüzlüğü ve iltihaplanma ile birlikte miyozite neden olur ve buna sıklıkla göz kapaklarının üzerinde morumsu bir renk değişikliği şeklinde görülen belirgin bir cilt döküntüsü eşlik eder. 
• Juvenil Dermatomiyozit (JDM): Bu, DM'nin çocukluk çağı varyantıdır ve öncelikle kız çocuklarını etkiler.
• Polimiyozit (PM): PM yetişkinlerde, özellikle kadınlarda kas güçsüzlüğüne ve iltihaplanmaya yol açar. 
• İnklüzyon Cisim Miyoziti (İBM): IBM, güçsüzlük, iltihaplanma ve erimeyle karakterize ilerleyici bir kas hastalığıdır ve genellikle 50 yaş üstü erkekleri etkiler. Bu yaş grubunda en sık görülen edinilmiş kas hastalığıdır.
• Antisentetaz Sendromu: PM veya DM'li bireylerde bir komplikasyon olarak ortaya çıkabilir. Spesifik otoantikorların varlığını içerir ve interstisyel akciğer hastalıkları. 

Miyozitin Nedenleri ve Risk Faktörleri

Miyozit, vücudun bağışıklık sisteminin yanlışlıkla sağlıklı kas dokularına saldırdığı bir otoimmün bozukluk olarak kabul edilir. Özellikle insan lökosit antijeni (HLA) kompleksindeki genetik değişiklikler, kişinin miyozit geliştirme riskini artırabilir. HLA kompleksi, bağışıklık sisteminin vücudun kendi proteinleri ile yabancı istilacıları ayırt etmesine yardımcı olmada hayati bir rol oynar.

Çevresel tetikleyiciler de miyozit gelişiminde etkilidir. Bunlar şunlardır:

• Enfeksiyonlar: Viral enfeksiyonlar, soğuk algınlığı, grip ve HIV gibi
• İlaçlar: Statinler ve alfa-interferon 
• Diğer Otoimmün Durumlar: Lupus, romatoid artritve skleroderma, miyozit geliştirme olasılığının artmasıyla bağlantılıdır. 
• Ultraviyole Işığa ve Toksinlere Maruz Kalma: Bunlar aynı zamanda potansiyel risk faktörleri olarak da tanımlanmaktadır.

Miyozit Belirtileri

• Kas Güçsüzlüğü: Genellikle yavaş yavaş gelişir ve başlangıçta fark edilmeyebilir. Kişiler merdiven çıkma, saç tarama veya arabaya binip inme gibi günlük işleri yaparken zorluk yaşayabilir.
• Artan Düşme Riski: Omuz, kalça ve uyluk çevresindeki kaslar sıklıkla etkilenir ve bu da düşme riskini artırır.
• Kırmızı veya Pembe Döküntü: Dermatomiyozitte üst göz kapaklarında, yüzde, boyunda, ellerin ve parmakların arkasında belirgin kırmızı veya pembe renkte döküntüler görülebilir. 
• Diğer Miyozit Belirtileri: Bunlar, aşağıdakileri içerir: 
  • Kas ağrısı
  • Dokunmaya duyarlılık
  • Ara sıra şişlik
  • Bazı insanlar genel olarak kendilerini iyi hissetmeyebilirler
  • Kilo kaybı
  • Gece terlemeleri
  • Yutma güçlüğü (disfaji) 
  • Boğaz veya diyafram kaslarının zayıflaması nedeniyle nefes almada zorluk 
  • Yorgunluk ve fiziksel çabaları sürdürmede zorluk 

Komplikasyonlar

Miyozit, vücudun birçok sistemini etkileyen çeşitli komplikasyonlara yol açabilir. 

• İnterstisyel Akciğer Hastalığı (ILD): Dermatomiyozit veya polimiyozitli bireylerin yaklaşık %23'ünde görülür. İAH nefes darlığına, kuru öksürüğe ve akciğer fonksiyonlarında azalmaya neden olabilir. Bazı durumlarda hızla ilerleyerek kötü prognoza yol açabilir.
• Kardiyak Komplikasyonlar: Miyozitli hastaların %30'una kadarında bildirilmiştir. Bunlara aritmiler, kalp yetmezliği ve koroner arter hastalığı. 
• Gastrointestinal Sorunlar: Ayrıca disfaji (yutma güçlüğü) ve mide boşalmasında gecikme de görülebilir.
• Aspirasyon pnömonisi: Miyozit, solunum ve yutma kaslarını etkileyerek aspirasyon pnömonisine yol açabilir.
• Otoimmün Koşullar: Miyoziti olan bazı bireylerde romatoid artrit, lupus veya skleroderma gibi örtüşen otoimmün durumlar gelişebilir. 
• Kalsinozis: Juvenil dermatomiyoziti olan çocuklarda, hasarlı kaslarda ağrılı kalsiyum birikimi olan kalsifikasyon görülebilir. 
• Kanser: Nadir durumlarda miyozit, özellikle dermatomiyoziti olan 40 yaş üstü yetişkinlerde kanser riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir. 

Tanı

• Tıbbi Öykü ve Fizik Muayene: Doktorlar semptomları, başlangıçlarını ve bunları kötüleştirebilecek veya iyileştirebilecek faktörleri sorar. Ayrıca kas gücünü değerlendirir ve cilt anormalliklerini inceler.
• Kan Testleri: Bu testler, kas hasarını gösterebilen kreatin kinaz (CK) ve aldolaz gibi kas enzimlerinin seviyelerini ölçer. Antinükleer antikor (ANA) testleri ve miyozite özgü antikor panelleri, otoimmün aktivitenin belirlenmesine yardımcı olur.
• Sinir İletim Çalışmaları ve Elektromiyografi (EMG): Bu testler kas ve sinir fonksiyonlarını değerlendirir.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI): Geniş bir alanda kas iltihabını ortaya çıkarabilirler. 
• Biyopsi: Doktorlar mikroskobik analiz için kas dokusundan küçük bir parça alırlar.

Miyozit Tedavileri

Miyozitin kesin bir tedavisi olmasa da, çeşitli tedavi yöntemleri semptomları yönetebilir ve yaşam kalitesini iyileştirebilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:

• İlaç: Kortikosteroidler genellikle miyozit tedavisinde ilk seçenektir. Bu ilaçlar iltihabı azaltır ve kas ağrısını hafifletir. 
• İmmünsüpresanlar: Sağlıklı kas dokusuna karşı bağışıklık sisteminin saldırısını kontrol etmeye yardımcı olmak için sıklıkla kortikosteroidlerle birlikte reçete edilirler.
• Biyolojik Tedaviler: Doktorlar bazen diğer tedaviler etkisiz kaldığında biyolojik ilaçlar önerirler. Bu ilaçlar, iltihabı azaltmak için bağışıklık sisteminin belirli bileşenlerini hedefler. 

Doktor Ne Zaman Görülür?

Kişiler, birkaç gün boyunca devam eden yeni bir kas güçsüzlüğü, ağrı veya diğer semptomlar yaşarlarsa derhal bir doktora başvurmalıdır. Bazı durumlarda, miyozitin erken belirtileri arasında cilt ve kas semptomları ortaya çıkmadan önce ortaya çıkabilen kuru öksürük yer alabilir. Bu akciğer rahatsızlığı ciddi olma potansiyeline sahiptir ve bu nedenle acil tıbbi tedavi hayati önem taşır. 

Kişinin vücudunun bir bölümünü hareket ettirme yeteneği aniden kaybolursa, nefes almada zorluk yaşarsa veya yutma güçlüğü çekerse acil tıbbi bakım gereklidir. 

Önleme

Miyoziti önlemenin bilinen bir yolu olmasa da, bireyler genel sağlıklarını korumak ve hastalığın etkisini azaltmak için bazı adımlar atabilirler. Bunlar şunlardır:

• Düzenli Egzersiz ve Fizik Tedavi: Fiziksel aktiviteye katılmak kasların güçlü kalmasına yardımcı olur, atrofiyi önler ve yaşam kalitesini artırır. 
• Sağlıklı bir diyet: Organik meyve, sebze, tam tahıllar ve omega-3 yağ asitleri açısından zengin, dengeli ve iltihap önleyici bir beslenme düzeni uygulamak iltihabı azaltmaya ve genel refahı desteklemeye yardımcı olabilir. 
• Özel Diyet Hususları: Bunlar arasında tuz alımını sınırlamak, potasyum açısından zengin besinleri artırmak ve kan şekeri seviyelerini kontrol etmeye yardımcı olmak için karbonhidrat tüketimini yönetmek yer alabilir. 
• Diyet takviyeleri: Kalsiyum, D vitamini ve omega-3 yağ asitleri de miyozitli bireylere fayda sağlayabilir.

Sonuç

Miyozit, etkilenenlerin yaşamları üzerinde önemli bir etkiye sahip karmaşık ve zorlu bir rahatsızlıktır. Miyozit için henüz bir tedavi bulunmamakla birlikte, devam eden araştırmalar gelecekte daha iyi tedaviler için umut vermektedir. Bu arada, tıbbi bakım, fizik tedavi ve yaşam tarzı değişikliklerinin bir kombinasyonu, miyozitli birçok kişinin tatmin edici bir yaşam sürmesine yardımcı olabilir. 

SSS

1. Miyozit genellikle kimlerde görülür?

Miyozit her yaştan insanı etkileyebilir, ancak bazı türleri belirli gruplarda daha yaygındır. Dermatomiyozit çocuklarda en sık görülen formdur; polimiyozit ise genellikle 20 yaş üstü yetişkinleri etkiler ve kadınlar daha yatkındır. İnklüzyon cisimciği miyoziti ise ağırlıklı olarak 50 yaş üstü bireyleri etkiler ve erkekler bu türe daha yatkındır.

2. Miyozit tedavi edilebilir mi?

Miyozitin kesin bir tedavisi yoktur, ancak tedavi genellikle durumu remisyona sokabilir. Miyozitli çoğu kişi, yaşamlarının geri kalanında bu hastalıkla yaşar. Ancak, doğru tedaviyle birçok hasta aktif bir yaşam sürebilir ve semptomlarında önemli bir rahatlama yaşayabilir.

3. Miyozit ne kadar sürer?

Miyozit genellikle ömür boyu süren kronik bir rahatsızlıktır. Ancak semptomların süresi ve yoğunluğu kişiden kişiye önemli ölçüde değişebilir. Bazıları yalnızca bir akut hastalık dönemi yaşarken, bazıları yıllarca semptomlarla mücadele edebilir.

4. Miyozit hangi yaşlarda başlar?

Miyozit her yaşta gelişebilir, ancak başlangıç ​​​​değişkenlik gösterir ve spesifik miyozit türüne bağlıdır. Juvenil dermatomiyozit genellikle 5 ila 15 yaş arasındaki çocuklarda görülür. Erişkin başlangıçlı dermatomiyozit ve polimiyozit genellikle 30 ila 50 yaşları arasında başlar. İnklüzyon cisimcikli miyozit genellikle 50 yaş üstü bireyleri etkiler. Başlangıç ​​yaşı, hastalığın seyrini ve tedavi yaklaşımını etkileyebilir. Özellikle çocuklarda erken başlangıçlı vakalar, hızlı tedavi ile daha iyi bir prognoza sahip olabilir. Geç başlangıçlı miyozit, özellikle inklüzyon cisimcikli miyozitin tedavisi daha zor olabilir.

Sandeep Kharkar

MBBS, MD (Uluslararası Tıp),PGCC (Romatoloji)
Ganga CARE Hastanesi Limited, Nagpur

Randevu almak için arayın:

+ 91 40-68106529