Rektosel: Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Rektosel, dünya çapında birçok kadını etkileyerek günlük aktiviteleriyle ilgili rahatsızlık ve endişelere neden olur. Rektoselin anlaşılması, hastaların sağlıkları ve rektosel tedavi seçenekleri hakkında bilinçli kararlar almalarına yardımcı olur. Tedavi seçenekleri, semptomlara ve yaşam kalitesi üzerindeki etkilerine bağlı olarak yaşam tarzı değişiklikleri gibi konservatif yaklaşımlardan cerrahi prosedürlere kadar uzanır.

Rektosel Nedir?

Rektosel, rektum ve vajina arasındaki destekleyici dokunun zayıflaması veya hasar görmesiyle oluşan benzersiz bir pelvik organ sarkması türüdür. Bu durum, arka (arka) vajina duvarını etkileyerek rektumun vajinal boşluğa doğru şişmesine neden olur. Doktorlar bu duruma arka vajinal duvar sarkması da derler.

Bu durum, çeşitli organları destekleyen kas ve bağlardan oluşan pelvik taban kuvvetini kaybettiğinde gelişir. Bu durumda, rektumun (kalın bağırsağın alt kısmı) ön duvarı vajinal duvara baskı yaparak dışarı doğru çıkıntı yapar.

Rektoselin temel özellikleri şunlardır:

• Rektumun vajinal duvara doğru çıkıntı yapması veya sarkması
• Şiddetli vakalarda vajinal açıklıktan olası çıkıntı
• Pelvik taban kasları ve destekleyici dokuların tutulumu
• Genellikle pelvik organ sarkmasının diğer formlarıyla birlikte ortaya çıkar

Rektosel Belirtileri

Rektosel belirtileri kişiden kişiye önemli ölçüde değişiklik gösterebilir; bazı kişiler hiçbir belirti yaşamazken, bazıları günlük rahatsızlıklarla karşı karşıya kalabilir. 

Yaygın semptomlar şunları içerir:

• Rektumda veya vajinada basınç veya dolgunluk hissi
• Vajinal bölgede vajinal açıklıktan dışarı çıkabilen yumuşak bir doku çıkıntısı
• Dışkılamadan sonra bağırsakların tam olarak boşaltılamaması
• Gün boyunca sık sık bağırsak hareketi yapma isteği
• Cinsel ilişki sırasında rahatsızlık
• Vajinal bölgede belirgin kas tonusu kaybı veya gevşeklik
• Bağırsak hareketleri sırasında manuel yardıma ihtiyaç duyulması (atelleme)
• İdrar yolu komplikasyonları gibi sık idrara çıkma veya istemsiz sızıntı

Rektosel Risk Faktörleri ve Nedenleri

Rektosel gelişimi öncelikle pelvik taban dokularının zayıflaması veya hasar görmesinden kaynaklanır. Bu durum genellikle pelvik taban üzerindeki uzun süreli baskıdan veya destekleyici yapıları etkileyen belirli travmatik olaylardan kaynaklanır.

Bu rahatsızlığın gelişme riskini artıran birkaç faktör vardır:

• Gebelik ve Doğum:
  • Çoklu vajinal doğumlar
  • Doğumla ilgili yırtıklar veya epizyotomiler
  • Forseps veya operatif vajinal doğumlar
  • Uzun süreli doğum
• Sağlıkla İlgili Faktörler:
  • Tekrarlayan ıkınma ile kronik kabızlık
  • Uzun süreli öksürük veya bronşit
  • Obezite pelvik dokulara ekstra stres bindirir
  • Histerektomi dahil olmak üzere önceki pelvik ameliyatlar
• Doğal Etkenler:
  • Yaşlanma ve buna bağlı kas kütlesi kaybı
  • Daha zayıf bağ dokularına genetik yatkınlık
  • Menopozla ilişkili vücuttaki değişiklikler
  • Düzenli ağır kaldırma

Tanı

Birincil tanı süreci, doktorun vajinal ve rektal bölgeleri değerlendirdiği kapsamlı bir pelvik muayene ile başlar.

• Pelvik Muayene: Fiziksel muayene sırasında hastalardan belirli eylemler yapmaları istenebilir:
  • Sanki bağırsak hareketi yapıyormuş gibi aşağı doğru ıkınmak
  • Pelvik kasların sıkılması (idrar yapmayı durdurmaya benzer)
  • Doku hareketini gözlemlemek için öksürme veya ıkınma
• Teşhis Testleri: Bazı durumlarda ileri tanı testleri gerekebilir. Bunlar genellikle doku çıkıntısının tam boyutunu ve yerini belirlemek için MRI veya X-ışınları gibi görüntüleme çalışmalarını içerir. 
• Defekografi: Rektumun ne kadar iyi boşaldığını değerlendirmek için kontrast maddelerin görüntüleme ile birleştirildiği özel bir defekografi testi yapılabilir.
• Ek Testler: Birden fazla pelvik taban sorununun olduğu karmaşık vakalarda doktorlar, mesane fonksiyonunun değerlendirilmesi için ürodinamik test veya anorektal fizyolojik test gibi ek değerlendirmeler önerebilir.

Tedavi

Başlıca tedavi yaklaşımları şunlardır:

• Muhafazakâr yönetim:
  • Pelvik taban güçlendirme egzersizleri
  • Yaşam tarzı değişiklikleri
  • Kabızlığı önlemek ve bağırsak hareketleri sırasında ıkınmayı azaltmak için lif alımını artırın
• Ameliyatsız tedaviler (Ameliyatsız rektosel tedavisi): Vajinaya yerleştirilen silikon bir cihaz olan vajinal peser, şişkin dokuları desteklemeye yardımcı olur ve temizlik için düzenli olarak çıkarılması gerekir. 
• Cerrahi müdahale: 
  • Rektosel Onarımı: En yaygın cerrahi işlem olan posterior kolporafi, hasarlı dokunun çıkarılmasını ve vajina ile rektum arasındaki duvarın güçlendirilmesini içerir. Bu işlem genellikle bir ila üç gün hastanede kalmayı ve üç ila altı hafta iyileşme sürecini gerektirir.
  • Vajinal Mesh veya Greft: Daha ciddi vakalarda doktorlar vajina duvarını güçlendirmek için bir ağ veya doku grefti kullanırlar.

Doktor Ne Zaman Görülür?

Rektoselin bazı semptomları günlük aktiviteleri etkilemeye başladığında tıbbi müdahale hayati önem taşır. Bağırsak hareketlerinde sürekli rahatsızlık veya zorluk yaşayan kişiler bir doktora danışmalıdır. doktor Uygun değerlendirme için. Hastalar bağırsak hareketleri için düzenli olarak manuel yardıma ihtiyaç duyduğunda acil tıbbi yardım almak gerekir. Atelleme olarak bilinen bu işlem, komplikasyonları önlemek için uygun tıbbi rehberlik gerektirir.

Önleme

Rektoselin tamamen önlenmesi her zaman mümkün olmasa da, belirli yaşam tarzı değişikliklerinin uygulanması bu rahatsızlığın gelişme riskini önemli ölçüde azaltabilir. 

Rektosel geliştirme riskini en aza indirmeye yardımcı olabilecek birkaç önemli strateji şunlardır:

• Sağlıklı Kiloyu Koruyun: Aşırı kilo, pelvik taban kaslarına ek baskı uygular
• Doğru Kaldırmayı Uygulayın: Ağır nesneleri kaldırırken bel veya sırt kaslarınız yerine bacak kaslarınızı kullanın
• Kronik Durumları Yönetin: Sık öksürüğe neden olan solunum yolu rahatsızlıklarını tedavi edin
• Kabızlığı Giderin: Yeterli lif tüketin ve uygun sıvı alımını koruyun
• Düzenli egzersiz: Pelvik kaslarınızı güçlendiren yapılandırılmış fiziksel aktiviteler gerçekleştirin
• Sigara bırakma: Sigarayla ilişkili kronik öksürüğü azaltın
• Doğru beslenme: Yüksek lifli gıdalara ve yeterli sıvı alımına odaklanın

Sonuç

Rektosel yönetimi, semptomlarının, nedenlerinin ve mevcut tedavilerinin net bir şekilde anlaşılmasını gerektirir. Tıp bilimi, basit yaşam tarzı değişikliklerinden cerrahi prosedürlere kadar çeşitli çözümler sunarak kadınların bu zorlu rahatsızlıktan kurtulmalarına yardımcı olur. Doktorlar, semptomların şiddetine, genel sağlık durumuna ve bireysel koşullara göre kişiselleştirilmiş tedavi planları oluşturabilir ve bu da çoğu hasta için başarılı sonuçlar doğurur.

Rektosel semptomlarının erken teşhisi ve acil tıbbi konsültasyon, optimum tedavi sonuçları için hayati önem taşımaktadır. Kadınlar, uygun egzersiz, sağlıklı bir kiloyu koruma ve önerilen yaşam tarzı değişikliklerini uygulayarak pelvik taban sağlıklarını aktif olarak koruyabilirler. Düzenli tıbbi kontroller ve doktorlarla açık iletişim, rektosel ile ilgili tüm endişelerin derhal ele alınmasını sağlayarak, olası komplikasyonları önlerken iyi bir yaşam kalitesi sağlamaya yardımcı olur.

SSS

1. Rektosel kimleri etkiler?

Rektosel, en sık 60 yaş üstü kadınları etkilemekle birlikte, her yaşta da gelişebilir. Bu rahatsızlık öncelikle kadınları etkilese de, erkeklerde prostat ameliyatı sonrası nadiren rektosel gelişebilir.

2. Rektosel ne kadar yaygındır?

Doktorlar, rutin fizik muayeneleri sırasında kadınların yaklaşık %40'ında rektosel tespit eder. 50 yaşına gelindiğinde, tüm kadınların yaklaşık yarısında rektosel de dahil olmak üzere pelvik organ sarkmasının bazı belirtileri görülür.

3. Rektosel kendiliğinden geçebilir mi?

Hayır, rektoseller tedavi olmaksızın kendiliğinden iyileşmez. Bu durum, pelvik taban dokularının zayıflaması nedeniyle ortaya çıkar ve iyileşme için özel müdahaleler gerektirir.

4. Rektosel tedavi edilmezse ne olur?

Tedavi edilmeyen rektoseller çeşitli komplikasyonlara yol açabilir:

• Bağırsak hareketlerinde artan zorluk
• Pelvik basınç ve rahatsızlığın kötüleşmesi
• Potansiyel cinsel işlev bozukluğu
• Dışkı tutamama riski

5. Rektosel ile sistosel arasındaki fark nedir?

Her iki durum da pelvik organ sarkmasıyla ilişkili olsa da, farklı bölgeleri etkiler. Rektosel, rektumun vajinanın arka duvarına doğru çıkıntı yapmasıyla oluşurken, sistosel mesanenin vajinanın ön duvarına doğru çıkıntı yapmasıyla oluşur.

6. Yürümek rektosele iyi gelir mi?

Düzenli yürüyüş, genel bir egzersiz rutininin parçası olarak rektosel hastalarına fayda sağlayabilir. Ancak, pelvik taban kaslarına ek yük binmesini önlemek için yüksek etkili aktivitelerden kaçınılmalıdır.

7. Rektosel ağrılı mıdır?

Rektosellerin çoğu akut ağrıdan ziyade rahatsızlığa neden olur. Kişiler şunları yaşayabilir:

• Vajinal bölgede basınç veya dolgunluk
• Bağırsak hareketleri sırasında rahatsızlık
• Fiziksel aktivite sırasında ara sıra ağrı

8. Rektosel hastasıyım ne yemeliyim?

A Uygun diyet Rektosel semptomlarının yönetiminde önemli bir rol oynar. Odaklanılacak noktalar:

• Yüksek lifli besinler (günlük 25-35 gram)
• Yeterli su tüketimi (günde 2-3 litre)
• Düzenli bağırsak hareketlerini destekleyen yiyecekler

Dr. Anjali Masand