Doğuştan kalp hastalığı (DKH), her yıl binlerce yenidoğanı etkileyen ciddi bir kalp rahatsızlığıdır. Doğumda mevcut olan bu kalp kusurları grubu, çocuğun sağlığını ve gelişimini olumsuz etkileyebilir. Kendiliğinden düzelebilen küçük sorunlardan acil tıbbi müdahale gerektiren karmaşık sorunlara kadar, doğuştan kalp hastalığı çok çeşitli kalp anormalliklerini içerir. Çeşitli doğuştan kalp hastalığı türlerini, belirti ve semptomlarını ve olası nedenlerini inceleyelim.
Konjenital Kalp Hastalığı Nedir?
Doğuştan gelen, kalbin yapısındaki bir veya daha fazla sorunu ifade eder. Bu durum, kalbin normal işleyişini etkiler ve kanın kalpten akışını değiştirebilir. Doğuştan kalp hastalığı, en yaygın doğumsal kusur türlerinden biridir.
"Doğuştan" terimi, rahatsızlığın doğumdan itibaren mevcut olduğu anlamına gelir. Ancak bazı doğuştan kalp rahatsızlıkları doğum öncesi taramalarla doğumdan önce tespit edilebilirken, bazıları ise çocukluk döneminin ilerleyen dönemlerine, hatta yetişkinliğe kadar belirti vermeyebilir. Bu yapısal anormallikler, kalp veya kan damarlarının rahim içinde doğru şekilde oluşmaması durumunda ortaya çıkar.
Doğuştan kalp hastalıkları atardamarlar, kalp kapakları, kalp odacıkları veya kalp odacıklarını ayıran duvarlar gibi çeşitli kalp yapılarını etkileyebilir.
Konjenital Kalp Hastalığı Çeşitleri
En az on sekiz farklı doğuştan gelen hastalık türü vardır kalp defektiHer birinin kendine özgü özellikleri ve potansiyel komplikasyonları var.
Doğuştan kalp hastalıklarının bazı yaygın türleri şunlardır:
Atriyal Septal Defekt (ASD): ASD, kalbin iki toplayıcı odasının (sol ve sağ atriyum) duvarında veya septumunda bir delik olduğunda ortaya çıkar. Bu delik, oksijen açısından zengin kanın oksijen açısından fakir kan odalarına sızmasına neden olur.
Ventriküler Septal Defekt (VSD): Bu durumda kalbin alt odacıkları arasında bir delik oluşur ve bu da kanın vücuda pompalanması yerine akciğerlere pompalanmasına neden olur.
Tam Atrioventriküler Kanal Defekti (KAVK): KAVK'da kalbin dört odasını da etkileyen büyük bir delik vardır ve büyük atardamarların transpozisyonu, yani kalpten kanı uzaklaştıran ana atardamarların ters dönmesi söz konusudur.
Patent Ductus Arteriosus: Bebek anne karnında büyürken, duktus arteriosus adı verilen bir kan damarı, pulmoner arteri doğrudan aorta bağlar. Doğumdan sonra bu bağlantı düzgün kapanmadığında, akciğerler daha fazla kan pompalamak zorunda kalır ve bu da kalp ve akciğerlerin daha fazla çalışmasına neden olur.
Nadir durumlarda, bebeklerde kalbin alt odacıklarından birini etkileyen tek ventrikül defektleri veya Fallot tetralojisi gibi dört ayrı sorunun bir arada görüldüğü karmaşık durumlar görülebilir.
Diğer doğuştan kalp sorunları arasında aort koarktasyonu, vücuda kan sağlayan ana kan damarının (atardamar) daralması ve düzgün kapanmayan kötü şekilli bir kalp kapağı olan Ebstein anomalisi yer alır.
Konjenital Kalp Hastalığının Belirtileri
Doğuştan kalp rahatsızlığı olan bazı bireylerde hiçbir belirti görülmezken, bazılarında ise belirtiler ilerleyen yaşlarda, hatta tedaviden yıllar sonra ortaya çıkabiliyor.
Daha ciddi vakalarda, doğumdan kısa bir süre sonra şu belirtiler ortaya çıkabilir:
Ciltte, dudaklarda ve tırnaklarda belirgin mavi renk tonu (siyanoz)
Hızlı nefes alma ve hızlı kalp atışı
Nefes darlığı ve aşırı yorgunluk
Bebekler beslenme sırasında nefes darlığı nedeniyle sıklıkla kilo almada zorluk çekerler.
Çocuklar büyüdükçe fiziksel aktiviteler sırasında kolayca yorulabilirler veya egzersiz sırasında bayılma nöbetleri yaşayabilirler.
Bacaklar, karın, eller, ayak bilekleri ve ayaklar gibi vücudun çeşitli bölgelerinde şişlik
Doğuştan kalp hastalığı olan yetişkinlerde, ilk tedaviden yıllar sonra düzensiz kalp atışları (aritmi) görülebilir veya semptomların tekrarlaması görülebilir.
Doğuştan Kalp Hastalığının Nedenleri ve Risk Faktörleri
Çoğu vakada koroner kalp hastalığının kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak araştırmacılar, bu kalp sorunlarının gelişme riskini artırabilecek birkaç faktör tespit etmişlerdir:
Genetik Faktörler: Vakaların yaklaşık %35’i genetik nedenlere bağlanmaktadır.
Aile Geçmişi: Doğuştan kalp rahatsızlığı olan bir ebeveyne veya kardeşe sahip olmak, çocukta riski artırır.
Genetik Durumlar: Down sendromu, Turner sendromu ve Noonan sendromu, doğuştan kalp hastalığı riskinin daha yüksek olmasıyla bağlantılıdır.
Çevresel Faktörler: Hamilelik sırasında alkol, tütün dumanı ve bazı ilaçlar gibi zararlı maddelere maruz kalmak kalbin gelişimini etkileyebilir.
Anne Sağlığı Sorunları: Kötü kontrol edilen diyabet ve gebelikte kızamıkçık ve grip gibi enfeksiyonların, doğuştan kalp sorunları riskini artırdığı görülmüştür.
Doğuştan Kalp Hastalığının Komplikasyonları
Doğuştan kalp hastalıkları çeşitli komplikasyonlara yol açabilir; bunlardan bazıları ilk tedaviden yıllar sonra ortaya çıkabilir, bunlar arasında şunlar yer alır:
Düzensiz kalp atışları veya aritmiler
Endokardit (kalbin iç zarının ve kapakçıklarının enfeksiyonu)
Artmış inme riski
Pulmoner hipertansiyon
Kalp yetmezliği
Böbrek hastalığı
Karaciğer hastalığı
Solunum yolu enfeksiyonu riskinin artması
Tanı
Tanı süreci genellikle gebelik sırasında başlar ve rutin ultrason taramaları kalp anormalliklerini ortaya çıkarabilir. Gebeliğin 18-22. haftaları arasında yapılan fetal ekokardiyografi, kalbin yapısının daha ayrıntılı bir incelemesini sağlar.
Doğumdan sonra, doktorlar yenidoğanın fizik muayenesi sırasında doğuştan kalp kusuru belirti ve semptomlarını tespit edebilir. Ancak bazı kusurlar aylarca hatta yıllarca belirti vermeyebilir. Doğuştan kalp hastalığından şüpheleniliyorsa, tanıyı doğrulamak için genellikle aşağıdakiler gibi daha ileri testler gerekir:
Kalbin yapısı ve fonksiyonunun detaylı görüntülerini oluşturmak için ekokardiyografi.
Göğüs Röntgen ışınları kalbin ve akciğerlerin boyutunu ve şeklini ortaya çıkarmak
Nabız oksimetresi, doğuştan gelen bazı kalp hastalıklarını gösterebilen kan oksijen seviyelerini analiz etmek için kullanılan invaziv olmayan bir testtir.
Bazı durumlarda kalp içindeki kan akımı ve basıncı hakkında daha detaylı bilgi edinmek için kalp kateterizasyonu gerekebilir.
Doğuştan Kalp Hastalığının Tedavisi
Birçok hafif kalp rahatsızlığı tedavi gerektirmeyebilir ve zamanla düzelebilir. Ancak daha ciddi durumlar genellikle tıbbi müdahale gerektirir.
Açık duktus arteriyozuslu bazı bebeklerde, doktorlar açıklığı kapatmak için ilaç kullanırlar. İlaçların etkisiz kaldığı durumlarda, kalp kateterizasyonu veya ameliyat gerekebilir.
Daha karmaşık defektler için doktorlar açık kalp ameliyatı uygular. Bu, kalpteki delikleri onarmayı, daralmış kan damarlarını onarmayı veya arızalı kapakları değiştirmeyi içerebilir.
Bazı durumlarda, özellikle cerrahi olarak düzeltilemeyen karmaşık defektleri olan çocuklarda veya ameliyat sonrası kalp yetmezliği durumunda kalp nakli gerekebilir.
Doktor Ne Zaman Görülür?
Doğuştan kalp hastalığı konusunda endişeleriniz varsa tıbbi yardım almak çok önemlidir. Ebeveynler aşağıdaki durumlarda bir doktora danışmalıdır:
Bebeklerinde ciltte veya dudaklarda mavi renk, hızlı nefes alma veya doğumdan hemen sonra beslenmede zorluk gibi herhangi bir belirti veya semptom fark ederlerse
Kalp rahatsızlığıyla doğan yetişkinler, düzenli sağlık kontrolleri için bir uzmana randevu almalıdır. Kardiyolog or kalp cerrahı Doğuştan kalp hastalığının tedavisi konusunda eğitim almış kişiler, komplikasyon yaşamasalar bile.
Çocukluk veya yetişkinlik döneminde aşırı yorgunluk, egzersiz sırasında nefes darlığı veya vücudun çeşitli bölgelerinde şişlik gibi belirtiler ortaya çıkarsa
Önleme
Doğuştan kalp hastalığı tamamen önlenemese de riski azaltmak için atabileceğiniz adımlar şunlardır:
Hamile olan veya hamile kalmayı planlayan kadınlar sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürmeye ve doktor tavsiyelerine uymaya odaklanmalıdır.
Gebelik öncesinden itibaren günlük 400 mikrogram folik asit alımı çok önemlidir.
Hamilelik döneminde alkol ve tütünden uzak durun, çünkü bu maddeler bebekte kalp rahatsızlıkları ve diğer sağlık sorunları riskini artırabilir.
Diyabetli kadınlar hamilelik öncesinde ve sırasında kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutmalıdır. Fenilketonüri hastaları ise hastalıklarını yönetmek için özel bir diyet planı uygulamalıdır.
Hamile kadınlar, reçetesiz satılan ilaçlar ve bitkisel ilaçlar da dahil olmak üzere kullandıkları tüm ilaçlar hakkında doktorlarına danışmalıdırlar.
Sağlıklı bir kiloyu korumak, kızamıkçık gibi enfeksiyonlara karşı aşı yaptırmak ve organik çözücüler gibi zararlı maddelere maruz kalmaktan kaçınmak da doğuştan kalp hastalığı riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Sonuç
Doğuştan kalp hastalığının yönetimi, erken teşhis, uygun tedavi ve sürekli bakımı içeren kapsamlı bir yaklaşım gerektirir. Tıbbi teknolojideki gelişmeler ve bu rahatsızlıkların anlaşılması, etkilenenlerin sonuçlarını önemli ölçüde iyileştirir. Doğum öncesi tanıdan yaşam boyu izlemeye kadar doktorlar, ebeveynleri, hastaları ve aileleri doğuştan kalp sorunlarının karmaşıklığı konusunda yönlendirmede önemli bir rol oynar.
SSS
1. Bu tedaviden iyileşmek ne kadar zaman alır?
Kateter bazlı tedaviler gibi küçük müdahalelerde iyileşme süreci birkaç gün ila birkaç hafta sürebilir. Ancak açık kalp ameliyatları genellikle birkaç haftadan birkaç aya kadar değişen daha uzun bir iyileşme süreci gerektirir.
2. Doğuştan kalp hastalıkları tedavi edilebilir mi?
Doğuştan gelen kalp sorunlarının çoğu tamamen tedavi edilemese de, doğru tedavi yaklaşımıyla etkili bir şekilde yönetilebilir. pediatrik kalp bakımı Sonuçları önemli ölçüde iyileştirdiler ve kalp rahatsızlığıyla doğan çocukların %90'ının artık uzun yaşaması bekleniyor.
3. Doğuştan kalp hastalığı ne kadar ciddidir?
Ciddiyet derecesi, tedavi gerektirmeyen hafif kusurlardan, acil tıbbi müdahale gerektiren karmaşık durumlara kadar geniş bir yelpazede değişir.
4. EKG ile doğuştan kalp hastalıkları tespit edilebilir mi?
Elektrokardiyogram (EKG), bazı doğuştan kalp hastalıklarının tespit edilmesine yardımcı olabilir, ancak her zaman kesin sonuç vermez. EKG değişiklikleri, genellikle atriyal veya ventriküler aşırı yüklenme ve genişlemeyle ilişkili olan bazı doğuştan kalp kusurlarında görülebilir.
