Hyderabad
Raipur
Bhubaneshwar
Visakhapatnam
Nagpur
esilengayo
Chh. SambhajinagarXhumana Nodokotela Abangochwepheshe Ezibhedlela ze-CARE
Kubuyekezwe ngomhlaka-28 Juni 2022
Ubuchopho yisitho esikhulu somzimba womuntu esilawula imisebenzi yezinye izitho zomzimba. Umthambo we-carotid utholakala ohlangothini ngalunye lwentamo futhi lezi zinikeza igazi ebuchosheni. Uma kukhona ukuvaleka kunoma yimuphi wemithambo ye-carotid, ukuhlinzekwa kwegazi ebuchosheni kuyaphazamiseka. Lesi yisizathu esivame kakhulu sohlangothi.
Imbangela eyinhloko yokuvaleka kwemithambo ebuchosheni ukwakheka koqweqwe emithanjeni. Ama-plaque angase akheke ngamaprotheni, amafutha, i-calcium, namangqamuzana angcolile.
Ukwakheka kwama-plaque kunciphisa imithambo, futhi imithambo izoba lukhuni futhi ingaguquguquki kancane. Lokhu kunciphisa ukugeleza kwegazi ebuchosheni. Imithambo evalekile ingase ivele ngenxa yezinye izifo ezingalimaza imithambo.
Umuntu angase abe nezimpawu kuphela lapho imithambo ivaleka. Umuntu angashaywa unhlangothi lapho imithambo enikeza ubuchopho ivaleka ngokuphelele. Umuntu angase abe nalezi zimpawu ezilandelayo zokuvaleka kobuchopho ngenxa yokushaywa unhlangothi kungazelelwe:
Ukusula imithambo evalekile ngaphandle kokuhlinzwa ngezinye izikhathi kungafinyelelwa ngokushintsha indlela yokuphila nemithi. Ukuguqulwa kwendlela yokuphila kubandakanya ukwamukela ukudla okunempilo okunenhliziyo ephansi ngamafutha agcwele, i-cholesterol, nesodium, ukuvivinya umzimba njalo, ukuyeka ugwayi, ukulawula ukucindezeleka, nokulawula ezinye izimo zempilo ezifana nomfutho wegazi ophakeme, isifo sikashukela, nokukhuluphala. Imithi enjengama-statins, izidakamizwa ze-antiplatelet, kanye ne-blood thinners ingase inqunywe ukulawula amazinga e-cholesterol, ukuvimbela amahlule egazi, nokuthuthukisa ukugeleza kwegazi.
Umthambo ovalekile osebuchosheni yisimo esinzima esingaholela ekushayweni. Lapho ukugeleza kwegazi eliya ebuchosheni kuphazamiseka ngenxa yokuvaleka, amangqamuzana obuchopho angalimala noma afe emizuzwini embalwa. Ubukhulu bokuvinjwa bunquma izinga lomonakalo kanye nezimpawu eziwumphumela.
Izimpawu eziyisixwayiso zemithambo evalekile (i-atherosclerosis) zingahluka kuye ngemithambo ethintekile. Izimpawu ezivamile zihlanganisa ubuhlungu besifuba noma ingcindezi (i-angina), ukuphefumula, ukushaya kwenhliziyo, ubuthakathaka noma ukuba ndikindiki ezithweni, ubuhlungu bentamo, umhlathi, umphimbo, noma isisu, futhi ngezinye izikhathi ukulahlekelwa ukwazi.
Abanye abantu basengozini enkulu yokuthola imithambo evalekile. Izici eziyingozi zokuvaleka komthambo ovalekile noma ovimbekile ebuchosheni zifaka okulandelayo:
The ukwelashwa komthambo ovalekile osebuchosheni kuyehluka kumuntu nomuntu. Ukwelashwa kusekelwe ezimpawini kanye nokuthi umuntu uke washaywa unhlangothi noma cha.
Uma imithambo ivaleke kancane futhi kuxilongwa ngaphambi kokuba umuntu ashaywe yisifo sohlangothi, udokotela uzoluleka lowo muntu ukuthi enze izinguquko endleleni yokuphila okuhlanganisa lokhu okulandelayo:
Ukwelashwa kwezokwelapha (okungahlaseli) kwemithambo evalekile: Izinto ezinciphisa igazi (anti-thrombotic agents) zivame ukusetshenziselwa unhlangothi oluncane kuya kolumaphakathi
Ukwelashwa okuhlinzayo (Okuhlaselayo) kwemithambo evalekile: Uma umuntu ehlushwa isifo sohlangothi esibi kakhulu, udokotela uzokweluleka ngokwelashwa okuhlaselayo. Kunezindlela ezahlukene zokususa ukuvaleka emithanjeni evalekile.
I-Carotid Endarterectomy: Ngale ndlela, udokotela uzokunikeza i-anesthesia yendawo noma evamile futhi uzokwenza i-incision entanyeni. Udokotela uzokhipha ukuvaleka komthambo ngemva kokuwuvula. Umthambo uzothungwa.
I-Stent ku-artery: Enye indlela esetshenziswa ekwelapheni imithambo evalekile ukufaka i-stent emthanjeni. Lolu khetho lufanele abantu abasengozini enkulu yokuhlinzwa noma abahlushwa ezinye izinkinga zempilo. Ngale ndlela, udokotela uzosebenzisa ibhaluni ukuze anwebe umthambo bese efaka i-stent ukugcina umthambo uvuleke kakhulu.
Imithambo evalekile ebuchosheni ingaholela ezinkingeni ezimbalwa, ezihlotshaniswa ngokuyinhloko nokuncipha kokugeleza kwegazi kanye nokunikezwa komoyampilo kumangqamuzana obuchopho. Ezinye zezinkinga ezinkulu zihlanganisa:
Ukuvimbela imithambo evalekile ebuchosheni kuhilela ukwamukela indlela yokuphila enempilo nokulawula izici eziyingozi ezibangela ukwakheka kwe-arterial plaque. Nazi izinyathelo ezibalulekile zokuvikela:
Umbono we imithambo evalekile ebuchosheni kuzoncika ebunzimeni benkinga. Abantu abasengozini yokuthola imithambo evalekile bangakwazi ukuthuthukisa indlela yabo yokuphila ukuze balondoloze impilo engcono.
Sengiphetha, imithambo evalekile ebuchosheni ingaba yingozi futhi ingaveza imiphumela eyingozi. Ngakho-ke, umuntu kufanele aqaphele izimpawu futhi kufanele enze izinguquko ezidingekayo zokuphila ukuze anciphise ingozi yokuvaleka kwemithambo. Abantu abasengozini kufanele babonane nodokotela njalo ukuze bathole ukuxilongwa kusenesikhathi nokwelashwa.
Amaqiniso ama-5 Ngesifo sikaParkinson
I-DBS: Inqubo Eshintsha Impilo
13 May 2025
9 May 2025
9 May 2025
30 April 2025
30 April 2025
30 April 2025
30 April 2025
30 April 2025
Unombuzo?
Uma ungazitholi izimpendulo zemibuzo yakho, sicela ugcwalise ifomu lombuzo noma ushayele inombolo engezansi. Sizoxhumana nawe maduze.