I-Chikungunya yisifo segciwane esithwalwa umiyane i-Aedes, esisakazwa ngokulunywa omiyane noma ukufakelwa kwezitho zomzimba. Kungase futhi kube nokudluliselwa kokuzalwa kwegciwane le-chikungunya. Ukutheleleka kweChikungunya kubonakala ngokuqala ngokuzumayo kwemfiva ephezulu, ubuhlungu obukhulu emalungeni, nokukhathala. Ukuxilongwa kwe-chikungunya virus fever kungafinyelelwa ngokuhlolwa kokuxilonga kwe-serological chikungunya kusetshenziswa isampula yegazi. Ukuhlolwa kwegciwane le-chikungunya kungasiza ukuthola nokuvimbela ukudluliswa kwalo.
Ukuhlolwa kokuxilongwa kwe-chikungunya ukuhlolwa okulula kwe-serological okwenziwa ukuxilonga noma ukukhipha ukutheleleka kwe-chikungunya kumuntu obonisa izimpawu ezifana nalezo zokutheleleka kwe-chikungunya, njengemfiva. Ukuhlolwa kwe-chikungunya fever kuthola ukuba khona kwamasosha omzimba e-IgG ne-IgM kusampula yegazi, okungenzeka ukuthi akhiqizwa ukuphendula ukutheleleka kwe-chikungunya okuqhubekayo noma okwedlule. Ukuba khona kwalawa ma-antibody kusampula yegazi lesiguli kungasiza odokotela ekuhlonzeni ukutheleleka kwamanje ngegciwane le-chikungunya.
Ukuhlolwa kokuxilongwa kwe-chikungunya kungase kunconywe udokotela ohlonza izimpawu zokutheleleka kwe-chikungunya ngesikhathi sokugula ukuxilongwa kwesiguli. Izimpawu zokutheleleka ngegciwane leChikungunya zivame ukuvela cishe isonto ngemuva kokutheleleka. Izimpawu ezijwayelekile zokutheleleka ngegciwane le-chikungunya zifaka:
Ukuhlolwa kwegciwane le-chikungunya kudinga isampula yegazi kumuntu onaleli gciwane, elibuye lihlolwe kusetshenziswa i-semi-quantitative enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA test). I-phlebotomist yenza inqubo yokudonsa igazi, ithatha igazi emthanjeni osengalweni futhi iliqoqe isebenzisa inaliti eyinyumba.
Udokotela uncoma ukuhlolwa kwegazi kwe-chikungunya ukuze kuhlonzwe i-chikungunya fever ezigulini. Lokhu kuhlola kusebenzisa i-enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) ukuthola ubukhona bamasosha omzimba e-IgG ne-IgM kusampula yegazi. Ukuhlolwa kwegazi lokuxilonga ngokushesha i-chikungunya kungasiza ekuhlonzeni nasekunciphiseni ukusakazeka kwaleli gciwane.
Awekho amalungiselelo noma ukuzila ukudla okudingekayo ekuhlolweni kwe-chikungunya fever. Nokho, odokotela bangase batuse ukuthatha izinyathelo ezithile zokuphepha ezingase zithinte imiphumela yokuhlolwa. Lezi zinyathelo zokuphepha zingabandakanya lokhu okulandelayo:
Ukuhlolwa kweChikungunya kuvame ukwenziwa zingakapheli izinsuku eziyisi-6 kuqale ukugula. Imiphumela yokuhlolwa kwe-antibody ye-IgG ne-IgM yokuhlolwa kweChikungunya inikezwe ngezansi ukuze isetshenziswe.
|
IF. Cha. |
Uphiko |
Ibanga |
Ukuhunyushwa |
|
1. |
I-Chikungunya IgG antibody |
Phakathi kwe-0.80 ne-1.09 |
Kungase kubonise ukuba khona kwama-anti-chikungunya amasosha omzimba, ukuhlolwa kufanele kuphindwe phakathi kwamaviki angu-1-2. |
|
> 1.10 |
Ibonisa ngokucacile ukuba khona kwamasosha omzimba e-anti-chikungunya, kungase kube ngenxa yesifo esidlule noma samanje. |
||
|
2. |
I-Chikungunya IgM antibody |
Phakathi kwe-0.80 ne-1.09 |
Ibonisa ukuba khona okungenzeka kwama-anti-chikungunya amasosha omzimba, ukuhlolwa kufanele kuphindwe phakathi kwamaviki angu-1-2. |
|
> 1.10 |
Ibonisa ngokucacile ukuba khona kwamasosha omzimba e-anti-chikungunya, okusikisela ukutheleleka kwamanje noma okwedlule. |
Inqubo yokuhlola i-chikungunya iwukuhlola okulula kwe-serological okungavamisile ukudala izinkinga noma imiphumela engemihle yezempilo. Kodwa-ke, kukhona ithuba elincane lezingozi ezithile, njenge:
Ukutheleleka kwe-Chikungunya kuthathelwana kalula futhi kungaba ubhubhane oluthathelwanayo ngokushesha. Ukuhlolwa ngokushesha kanye nokuhlolwa kwegciwane le-chikungunya kungasiza ukulawula ukusabalala kwayo kwendawo. Ukuhlolwa kwe-IgG ne-IgM antibody kungakhomba igciwane le-chikungunya kusampula yegazi elivela kumuntu onaleli gciwane.
Abantu abahlala ezifundeni ezinokuqubuka kwe-chikungunya okubhalwe phansi abakhombisa izimpawu zokutheleleka bangase belulekwe ukuthi benze inqubo yokuhlola i-chikungunya. Abantu abasanda kuhambela izindawo ezinezifo ezaziwayo ze-chikungunya bangadinga nokuhlolwa ukutheleleka ngegciwane.
Izimpawu zokutheleleka kweChikungunya zivame ukubonakala ezinsukwini ezi-3-7 ngemuva kokulunywa umiyane onaleli gciwane. Izimpawu ezijwayelekile zokutheleleka kwe-chikungunya virus zifaka:
Umphumela wokuhlola we-chikungunya omuhle ungase ubonise ukutheleleka kwamanje noma okwedlule ngegciwane. Uma izimpawu ezisebenzayo zokutheleleka kwe-chikungunya zikhona, udokotela angase ancome ukwelashwa okufanele.
Okwamanje, awukho umuthi wokugomela i-chikungunya virus e-India.
Njengoba ingekho imigomo etholakalayo yegciwane le-chikungunya, kubalulekile ukuthatha izinyathelo zokuphepha ukuze uvimbele ukutheleleka. Lezi zinyathelo zokuphepha zingabandakanya lokhu okulandelayo:
Isikhathi sokufukamela sokutheleleka ngegciwane le-chikungunya ngokuvamile siyizinsuku ezi-3 kuya kweziyi-7 ngemva kokudluliselwa.