6 January 2022
Esikhathini eside ngaphambi kokuba umhlaba ubhekane ne-COVID, olunye ubhubhane lwahlala ethunzini. Lo bhubhane uthinte isisindo, indlela yokuphila, nempilo yabantu abaningi emhlabeni jikelele. Inani lezisulu zalolu bhubhane landa ngokushesha, ikakhulukazi ngenxa yokungakhethi kahle kokudla okunempilo kanye nezindlela zokuphila. Lona bekuwubhubhane lokukhuluphala olusaqhubeka nanamuhla futhi lunomthelela omkhulu kubhubhane lwe-COVID-19.
Ukwenyuka kokukhuluphala ngokweqile ngesikhathi se-COVID-19
Ukuvalwa kwezindawo okwandisiwe nesikhathi esichithwa ekhaya kuholele ekutheni iningi labantu liphile impilo yokungenzi lutho. Ngokungawuvivinyi umzimba kancane nokuncika ngokweqile ekudleni njengendlela yokuqeda isithukuthezi nemizwa ye-monotony, ubhubhane seluthinte izisindo zabaningi. Ukukhuluphala kwakuyinkinga enkulu ngokwanele nangaphambi kwalolu bhubhane oselube lubhebhethekile njengoba i-COVID-19 yandise ukuhlala kwayo ngonyaka ka-2021, futhi mhlawumbe neminyaka ezayo.
Ukukhuluphala njengento engcupheni ye-COVID-19
Ukukhuluphala kuxhumene ngqo nokungasebenzi kahle kwamasosha omzimba futhi ngaleyo ndlela kwandisa ubungozi bokugula okunzima okuvela ku-COVID-19. Ngaphezu kwalokho, ukukhuluphala ngokweqile kungase kuphindeke kathathu ingozi yokulaliswa esibhedlela ngenxa yokutheleleka nge-COVID. Lokhu kungenxa yokuthi ukukhuluphala kunciphisa umthamo wamaphaphu futhi kungenza umoya omncane ube nzima. Ukuba khona kokukhuluphala emzimbeni kuza nesimo sokuvuvukala okungapheli, okuholela ekukhiqizeni ngokweqile kwama-cytokine kanye namaprotheni amancane ahilelekile ekuphenduleni kokuzivikela komzimba. Ngokufanayo, ukutheleleka kwe-COVID-19 kuphinde kubangele amasosha omzimba ukuthi akhiqize ama-cytokines amaningi, nawo avame ukulimaza izitho ezahlukahlukene. Yonke le datha kanye nocwaningo olwengeziwe kwenze abacwaningi baphetha ngokuthi ukukhuluphala yiyona nto eyodwa engaba yingozi kakhulu ezinhlotsheni ezinzima ze-COVID-19.
Kuyini ukuhlinzwa kwe-bariatric?
Ukuhlinzwa kwe-Bariatric kuwukuhlinzwa okwenziwa ezigulini ezikhuluphele ngenxa yokuncipha kwazo kwesisindo. Umphumela othakazelisa kakhulu wokuhlinzwa kwe-bariatric okutholwe ukuthi iziguli ezihlinzwa lokhu mancane amathuba okuthi zilaliswe esibhedlela yi-COVID-19. "Lesi sifo sinemiphumela emincane kakhulu ezigulini ezilahlekelwa isisindo uma siqhathaniswa nalezo ezinokukhuluphala ngokweqile".
Ingabe ubunzima be-COVID-19 bungancishiswa ngokuhlinzwa kwe-bariatric?
Ucwaningo olwenziwa phakathi kweqembu leziguli luholele ekutholakaleni okukhomba ukuthi ukuhlinzwa kwe-bariatric kunganciphisa ubungozi bezinkinga ze-COVID-19. Ucwaningo luthole ukuthi ukuhlinzwa kwe-bariatric kwehlisa kakhulu amathuba okulaliswa esibhedlela ngo-69% ngemuva kokuba
utheleleke nge-COVID-19. Ngaphezu kwalokho, asikho nesisodwa seziguli ezahlinzwa nge-bariatric esasidinga ukunakekelwa okujulile, ukwesekwa komoya-mpilo noma i-dialysis, futhi akekho owashona.
Iziguli ezake zakhuluphala futhi zahlinzwa i-bariatric zikhonjiswa ukuthi ziphile saka ngokumelene ne-coronavirus. Labo abanokukhuluphala ngokweqile kufanele bakucabangele lokhu kuhlinzwa ukuze baphile kahle phakathi nalolu bhubhane. Nokho, njengoba sazi sonke, ukuvimbela kungcono kunokwelapha.
Indlela yokuphila enempilo ukuvimbela izingozi zokukhuluphala
Ukuphatha Body Mass Index kuthatha isiyalo esidingekayo nsuku zonke. Okulandelayo ezinye iziphakamiso zokuqinisekisa ukuthi ingozi yokukhuluphala ikude kakhulu nawe ngangokunokwenzeka:
• Nciphisa ukudla okungenamsoco, okugayiwe, okunoshukela, nezinye izinhlobo zokudla okungenampilo
• Zivocavoce njalo. Sebenzisa ijimu njalo noma udlale umdlalo nsuku zonke
• Nciphisa imisebenzi yokunganyakazi njengokubuka umabonakude isikhathi eside
• Beka kuqala izinga elihle lokulala okungenani amahora angu-7 ngosuku
• Nciphisa ukucindezeleka ngokuhlonza nokuqeda izici ezinomthelela kukho
by
UDkt. Venugopal Pareek
Uchwepheshe we-GI Laparoscopic & Bariatric Surgeon