isithonjana
×

I-Cerebral Atrophy

Ubuchopho bomuntu buyisitho esimangalisayo esibhekene namakhono ethu okuqonda, imizwelo, kanye nokuphila kahle. Kodwa-ke, njengoba sikhula noma sibhekana nezimo ezithile zezokwelapha, i- Ubuchopho ingabhekana nenqubo ebizwa ngokuthi i-cerebral atrophy noma i-brain atrophy. Lesi simo singaba nemiphumela efinyelela kude, sithinte izinga lempilo yomuntu kanye nokusebenza kwengqondo. Ukuqonda izimbangela, izimpawu, nezindlela zokuxilonga ze-cerebral atrophy kubalulekile ekuxazululeni le nkinga eyinkimbinkimbi.

Iyini i-Cerebral Atrophy (Brain Atrophy)?

I-Cerebral atrophy (eyaziwa nangokuthi i-brain atrophy) ukulahlekelwa kwama-neurons nokuxhumana kwawo. Kungabangela ukuncishiswa kobukhulu bobuchopho noma ezigabeni ezithile, kuthinte izinqubo ezihlukene zobuchopho kuye ngezifunda ezihilelekile. Lokhu kulahlekelwa kwezicubu zobuchopho kungaholela ekukhubazekeni okuhlukahlukene kwengqondo, kwezimoto, nokusebenza.

Yini Ebangela I-Brain Atrophy?

Kunezici eziningana ezingaba nomthelela ekuthuthukiseni i-cerebral atrophy, kuhlanganise:

  • Ukuguga: Njengoba sikhula, ubuchopho ngokwemvelo buba nenqubo yokuguga kancane kancane, okuyingxenye evamile yokuguga. Le atrophy ehlobene nobudala ngokuvamile ihamba kancane futhi ihamba kancane futhi ingathinta izifunda zobuchopho ezihlukene ngamanani ahlukahlukene.
  • Izifo ze-Neurodeergenerative: Izimo ezithile zemizwa, njenge Isifo i-Alzheimer, Isifo sikaParkinson, kanye nesifo sikaHuntington, kungaholela ekuwohlokeni kobuchopho ngesivinini. Lezi zifo zibonakala ngokuwohloka okuqhubekayo kwezifunda ezithile zobuchopho, okuholela ekulahlekeni okusheshayo nokuzwakalayo kwezicubu zobuchopho.
  • Ukulimala kobuchopho okubuhlungu: Ukulimala kabi ekhanda, okufana nalokho okwenzeka ezingozini noma ukuwa, kungabangela ukulimala kobuchopho ngokushesha noma kwendawo, okuholela ekuthuthukisweni kwe-cerebral atrophy ngokuhamba kwesikhathi.
  • Izimo ze-Vascular: Izifo ezithinta imithambo yegazi, njenge unhlangothi, umfutho wegazi ophakeme, kanye nesifo sokuqina kwemithambo yegazi, kungaphazamisa ukujikeleza kwegazi ebuchosheni, kube nengxenye ekuthuthukisweni kwe-cerebral atrophy.
  • Ukusetshenziswa kabi kotshwala nezidakamizwa: Ukuphuza utshwala okungapheli kanye nokusetshenziswa kabi kwezinto ezithile, njenge izidakamizwa, kungaba nomthelela omubi ebuchosheni, okuholela ekuthuthukisweni kwe-cerebral atrophy.
  • Ukushoda kokudla okunomsoco: Ukushoda kwezakhi ezithile ezibalulekile, njenge vitamin B12 kanye ne-folate, ingaba nomthelela ekuthuthukisweni kwe-cerebral atrophy.

Izimpawu ze-Brain Atrophy

Izimpawu ze-cerebral atrophy zingahluka futhi zincike ezingeni nendawo yokulahleka kwezicubu zobuchopho. Ezinye izimpawu ezivamile ze-brain atrophy zihlanganisa:

  • Ukukhubazeka kwengqondo: Ubunzima benkumbulo, ukuxazulula izinkinga, ukwenza izinqumo, neminye imisebenzi yokuqonda kungaba uphawu lwe-cerebral atrophy.
  • Ukungasebenzi kahle kwezimoto: I-cerebral atrophy ingathinta izifunda zezimoto zobuchopho, okuholela ebunzimeni bokusebenzisana, ukulinganisela, nokunyakaza.
  • Izinguquko zobuntu nokuziphatha: I-Cerebral atrophy ingase futhi ibe nomthelela ezikhungweni zemizwelo nezokuziphatha zobuchopho, okuholela ekushintsheni kobuntu, isimo sengqondo, nokusebenzelana komphakathi.
  • Izinkinga zolimi nokuxhumana: I-cerebral atrophy ingathinta izikhungo zolimi zobuchopho, okuholela ezinkingeni zokukhuluma, ukuqonda, nokuxhumana.
  • Izinguquko zemizwa nezombono: Ngokuya ngezifunda zobuchopho ezithintekile, abantu abane-cerebral atrophy bangase babe nezinguquko ezinzwa zabo, njenge umbono, ukuzwa, noma ukuthinta.

Itholakala Kanjani I-Cerebral Atrophy?

  • Ukuxilongwa kwe-cerebral atrophy kuhlanganisa inhlanganisela yomlando wezokwelapha, ukuhlolwa ngokomzimba, nokuhlolwa okuhlukahlukene kokuxilonga. Ezinye zezindlela ezijwayelekile ezisetshenziselwa ukuxilonga i-cerebral atrophy yilezi:
  • I-Neuroimaging: Izinqubo zokuthwebula izithombe, njenge-CT scan noma i-MRI, zinganikeza izithombe ezinemininingwane yobuchopho futhi zisize ukukhomba izindawo ze-atrophy. Lezi zivivinyo zingasiza futhi ekukhipheni ezinye izimbangela zokulahleka kwezicubu zobuchopho, njenge izimila noma imivimbo.
  • Ukuhlolwa kwe-Neuropsychology: Ukuhlola okukhethekile kwengqondo nokuziphatha kungasiza ukuhlola ukusebenza kwengqondo, ukunyakaza, nokusebenza kwemizwelo yomuntu, kunikeze imininingwane ebalulekile ngezinga nomthelela we-cerebral atrophy.
  • Ukuhlaziywa kwe-Cerebrospinal fluid: Kwezinye izimo, odokotela bangase baqhube a lumbar ukubhoboza (impompi yomgogodla) ukuze kuqoqwe isampula elincane loketshezi lwe-cerebrospinal, olungahlaziywa kuma-biomarker angase abonise ukuba khona kwezimo zemizwa eziyisisekelo ezibangela ukuwohloka kobuchopho.
  • Ukuhlolwa kwegazi: Okunye ukuhlaziya kwegazi kungasiza ekuboneni okungenzeka kube yimbangela ye-cerebral atrophy, njengokuntuleka kokudla okunomsoco noma izimo zemithambo.
  • Ukuhlolwa kwezakhi zofuzo: Kwezinye izimo, odokotela bangase batuse ukuhlolwa kwezakhi zofuzo ukuthola noma yiziphi izici eziyisisekelo zofuzo ezingabangela ukuthuthukiswa kwe-cerebral atrophy.

Yelashwa Kanjani I-Cerebral Atrophy?

I-Cerebral atrophy ingaba yinselele ukuyilawula, njengoba izimbangela ezingaba khona zingaba yinkimbinkimbi futhi zihluke. Kodwa-ke, izindlela ezimbalwa zokwelapha i-cerebral atrophy zingasiza ekubambezeleni ukuqhubeka kwesimo futhi zithuthukise ukusebenza kobuchopho okuphelele, njenge:

  • Imithi: Kuye ngembangela eyinhloko ye-cerebral atrophy, odokotela bangase banikeze imithi yokubhekana nezimpawu ezithile noma ukukhomba isimo esiwumsuka. 
  • Ukwelashwa kokuvuselela ingqondo: Ukuzibandakanya njalo emisebenzini evuselela ingqondo, efana nezindida, amagama aphikisanayo, noma ukufunda ikhono elisha, kungasiza ukugcina ngisho nokuthuthukisa ukusebenza kwengqondo kubantu abane-cerebral atrophy. Lokhu kwelashwa kungenza kusebenze futhi kuqinise izindlela ze-neural, okungenzeka kwehlise izinga lokulahleka kwamangqamuzana obuchopho.
  • Ukuzivocavoca umzimba: Ukuvivinya umzimba njalo kungaba nomthelela omuhle empilweni yobuchopho, kunciphise ingozi ye-cerebral atrophy. Ukuzivocavoca kwe-Aerobic, ikakhulukazi, kungasiza ukuthuthukisa ukujikeleza kwegazi ebuchosheni futhi kukhuthaze ukukhula kwamangqamuzana obuchopho amasha.
  • Ukuguqulwa kokudla: Izinguquko ezithile zokudla zingase zisekele impilo yobuchopho futhi zibambezele ukuqhubeka kwe-cerebral atrophy. Lokhu kubandakanya ukudla imikhiqizo ecebile ngama-antioxidants, omega-3 ama-fatty acids, nezinye izakhamzimba kanye nokunciphisa ukudla okunamafutha amaningi. Udokotela noma isazi sezokudla esibhalisiwe singaqondisa amasu okudla asebenza kahle kakhulu.
  • Ukuguqulwa kwendlela yokuphila: Izinto ezahlukahlukene zokuphila, njenge ukucindezeleka, ikhwalithi yokulala, nokuzibandakanya komphakathi, konke kungaba nomthelela empilweni yobuchopho. Ukusebenzisa amasu okunciphisa ingcindezi, ukuthuthukisa imikhuba yokulala, nokuhlanganyela emisebenzini yomphakathi kungase kunciphise imiphumela ye-cerebral atrophy.
  • Izindlela zokwelapha ezihambisanayo: Abanye abantu bangathola ukuthi izindlela zokwelapha ezihambisanayo, ezifana nokutshopa, ukuzindla, noma imikhuba esekelwe engqondweni, zingasiza ukuphatha izimpawu ze-cerebral atrophy futhi zithuthukise ukusebenza kobuchopho jikelele.

Prevention

Nakuba ingekho indlela eqinisekisiwe yokuvimbela i-cerebral atrophy, kunezici ezimbalwa zokuphila ezingasiza ukunciphisa ubungozi noma ukunciphisa ukuqhubeka kwesimo:

  • Gcina indlela yokuphila enempilo: Ukwamukela a Ukudla okunazo zonke, ukuvivinya umzimba njalo, nezindlela zokulawula ukucindezeleka konke kungaba nomthelela ebuchosheni obunempilo kanye nengozi ephansi ye-cerebral atrophy.
  • Ukushukunyiswa kwengqondo: Imisebenzi evuselela ingqondo ingasiza ekugcineni ukusebenza kwengqondo futhi yehlise ingozi ye-brain atrophy. Lokhu kungase kuhlanganise ukufunda ulimi olusha noma ithuluzi, ukudlala imidlalo yamasu, noma ukufunda izinto eziyinselele.
  • Lawula izimo zempilo eziyisisekelo: Izimo zesistimu ezifana nomfutho wegazi ophezulu, sikashukela, ukucindezeleka, kanye namazinga aphezulu e-cholesterol angandisa ingozi ye-cerebral atrophy. Ukufuna ukwelashwa nokuphatha lezi zimo kungasiza ekwehliseni ubungozi.
  • Gwema izinto eziyingozi: Ukuphuza utshwala nokubhema ngokweqile kuye kwaxhunyaniswa nengozi eyengeziwe yokufa kobuchopho. Ukugwema lezi zinto kungasiza ukuvikela impilo yobuchopho.
  • Ukuhlolwa okuvamile: Ukuhlolwa kwezokwelapha okujwayelekile kanye nokuhlolwa kungasiza ekuboneni noma yiziphi izimpawu zokuqala ze-cerebral atrophy noma izimo ezingaphansi ezingase zibe nomthelela kulesi simo. Ukungenelela kusenesikhathi kungabaluleka ekubambezeleni ukuqhubeka kwe-brain atrophy.

Kufanele ngimbone nini umhlinzeki wami wezempilo?

Kubalulekile ukufuna usizo lwezokwelapha uma wena noma othandekayo uhlangabezana nanoma yiziphi izimpawu ze-cerebral atrophy, njenge:

  • Ukukhubazeka kwengqondo, okuhlanganisa ubunzima bokugxilisa ingqondo, ukudideka, noma ukulahlekelwa inkumbulo
  • Ukushintsha kwemizwa noma ubuntu
  • Ubunzima bokulinganisela, ukusebenzisana, noma ukuhamba
  • Inkulumo engacacile noma ubunzima bokugwinya
  • Ubuhlungu bekhanda obungapheli noma isiyezi

Isiphetho

I-Cerebral atrophy yisimo esiyinkimbinkimbi esingathinta kakhulu izinga lempilo yomuntu. Kodwa-ke, ngokuqonda okuphelele kwezinketho zokwelashwa ezitholakalayo kanye nendlela esheshayo empilweni yobuchopho, kungenzeka ukulawula isimo futhi kubambezele ukuqhubeka kokulahleka kwamangqamuzana obuchopho. Ngokusebenzisana eduze nodokotela nokusebenzisa izinguquko zendlela yokuphila, abantu abane-cerebral atrophy bangathatha izinyathelo zokulondoloza ukusebenza kwabo kwengqondo kanye nempilo yonke.

Imibuzo Evame Ukubuzwa

1. Ingabe kungenzeka ukuhlehlisa ukuwohloka kobuchopho?

Kwezinye izimo, kungase kwenzeke ukubuyisela emuva kancane noma ukunciphisa ukuqhubeka kwe-brain atrophy, ikakhulukazi ezigabeni zokuqala zesimo. Kodwa-ke, izinga lapho isifo se-brain atrophy singahlehliswa kuncike kumbangela kanye nendawo ethile yobuchopho ethintekile.

2. Ingabe i-brain atrophy ibonakala ku-MRI?

I-Brain atrophy ibonakala ngokujwayelekile kumaskeni we-magnetic resonance imaging (MRI). I-MRI inganikeza izithombe zobuchopho ezinemininingwane, okuvumela odokotela ukuthi bakhombe izindawo zokulahleka kwezicubu zobuchopho noma ukuncipha. Lokhu kuhlolwa kwe-imaging kuvame ukusetshenziselwa ukuxilonga nokuqapha ukuqhubeka kwe-cerebral atrophy.

3. Ingabe i-brain atrophy iyingxenye evamile yokuguga?

Inani elithile le-atrophy yobuchopho libhekwa njengengxenye evamile yenqubo yokuguga ngezinga elithile. Njengoba sikhula, amangqamuzana ethu obuchopho ngokwemvelo aqala ukuwohloka, futhi umthamo wawo wonke wobuchopho ungase unciphe, okuholela ekulahlekelweni kwengqondo okuhlobene nobudala. Kodwa-ke, i-atrophy yobuchopho ephawulekayo noma esheshayo ingase ibe uphawu lwesimo esingaphansi noma isifo.

4. Ungakwazi yini ukululama ku-cerebellar atrophy?

Ikhono lokubuyisela ku-cerebellar atrophy, elithinta i-cerebellum, lingahluka ngokusekelwe imbangela eyinhloko kanye nesiteji sesimo. Kwezinye izimo, ikakhulukazi ezigabeni zokuqala, ukubuyisela esimweni kanye nokwelashwa okuhlosiwe kungasiza ukuthuthukisa izimpawu futhi kubambezele ukuqhubeka kwesifo. Ezimweni ezithuthuke kakhulu, umonakalo ku-cerebellum ungase ungalungiseki, futhi ukugxila kokwelashwa kungase kushintshele ekulawuleni izimpawu nokugcina izinga lempilo.

5. Ingabe i-cerebral atrophy ingelapheka?

Ngeshwa, alikho "ikhambi" elaziwayo le-cerebral atrophy, njengoba izimbangela eziyisisekelo zingaba yinkimbinkimbi futhi zihluke. Kodwa-ke, ngokuphathwa ngendlela efanele kanye nokwelashwa, kungenzeka ukunciphisa ukuqhubeka kwesimo futhi kuthuthukiswe ukusebenza kobuchopho jikelele. Umgomo oyinhloko wokwelashwa ukulawula izimpawu zayo, ukulondoloza amakhono okuqonda nawomzimba, nokuthuthukisa izinga lempilo yomuntu.
 

like CARE Medical Team

Buza Manje


+ 91
* Ngokuthumela leli fomu, uyavuma ukuthola ukuxhumana okuvela ezibhedlela ze-CARE ngocingo, i-WhatsApp, i-imeyili, kanye ne-SMS.

Usenombuzo?

Shayela Us

+ 91-40-68106529

Thola Isibhedlela

Ukunakekela eduze nawe, Noma kunini